วัว-ควายไทยใกล้สูญพันธุ์! พ่อค้ามุ่งส่งออก เฉพาะมุกดาหารแต่ละวันขนข้ามโขงไม่ต่ำ 200 ตัว

มุกดาหาร - อาชีพการเลี้ยงวัว-ควาย เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยอนุรักษ์ควายไทยให้คงอยู่ แต่ปัจจุบันปริมาณวัว-ควายไทย ลดลงอย่างมาก เนื่องจากมีการส่งออกไปขายต่างประเทศ โดยเฉพาะที่ด่านพรมแดนสากลมุกดาหาร พบว่า ปริมาณการส่งออก วัว-ควาย เพิ่มขึ้น ปัจจุบันส่งออกเฉลี่ยไม่ต่ำกว่า 200 ตัว/วัน

อาชีพการเลี้ยง โค กระบือ หรือ ควาย วัว ที่ชาวบ้านเรียกกัน เพื่อใช้งานและขายบริโภคภายในประเทศ เป็นส่วนหนึ่งที่จะช่วยอนุรักษ์โค กระบือไทยให้คงอยู่ ที่สำคัญยังสร้างรายได้เลี้ยงชีพให้กับครอบครัวเกษตรกร โดยกรมปศุสัตว์ได้มีการจัดทำโครงการ รวมใจภักดิ์อนุรักษ์ควายไทย พร้อมจัดตั้งเป็นธนาคารโค-กระบือตามแนวพระราชดำริฯ สนับสนุนทั้งวัคซีนและเชื้อผสมพันธุ์ฟรีให้กับเกษตรกรกลุ่มผู้เลี้ยงควาย

แต่ในระยะ 3-4 ปีที่ผ่านมา กลับพบว่าปริมาณการเลี้ยงโค - ควายไทย เพื่อใช้งานมีจำนวนลดลง จากข้อมูลจังหวัดมุกดาหาร เมื่อปี พ.ศ.2551 พบว่า มีเกษตรกรผู้เลี้ยงควาย 5,046 ครัวเรือน จำนวนควาย 20,539 ตัว เป็นควายที่สามารถใช้แรงงานได้ เพียง 257 ตัว หรือประมาณ ร้อยละ 1.25 ของจำนวนควายทั้งหมด ทำให้เกิดคำถามขึ้นว่า ควายไทยที่เลี้ยงไว้เพื่อใช้งานและการอนุรักษ์หายไปไหน

จากคำบอกเล่าของเกษตรกร พบว่าสาเหตุที่ปริมาณวัว ควาย ไทยลดลงก็เนื่องมาจาก ความนิยมในปัจจุบัน เปลี่ยนจากการใช้แรงงานควายมาเป็นการใช้เครื่องจักรในการทำนา นอกจากนี้ มูลเหตุสำคัญประการหนึ่งที่ทำให้ประชากร "ควายไทย" ลดลงจนใกล้สูญพันธุ์ คือ การส่งออก

นางสาวพรพิมล สัตยาภินันท์ นายด่านศุลกากรมุกดาหาร กล่าวว่า ในช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา ที่บริเวณด่านพรมแดนมุกดาหาร พบว่า ปริมาณการส่งออกวัว - ควายไป ลาว เวียดนาม และจีน มีมากขึ้น โดยตั้งแต่ต้นปี พ.ศ.2555 จนถึงเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา มีปริมาณวัว - ควายที่ส่งออกรวมแล้ว 8,370 ตัว ซึ่งน่าเป็นห่วงอย่างมากต่อการสูญพันธุ์ของวัว - ควายไทย

ดังนั้น แม้ภาครัฐจะให้ความสำคัญในเรื่องของการอนุรักษ์ควายไทยอยู่แล้วก็ตาม หากยังมีนายทุนที่มุ่งหวังรายได้จากการส่งออกเพื่อการค้า การส่งเสริมให้เกิดการอนุรักษ์ย่อมไม่ได้ผล ถึงเวลาแล้วที่ทุกฝ่ายต้องร่วมมือกัน เพื่ออนุรักษ์ควายไทยไม่ให้หายไปเหมือนอย่างที่เป็นอยู่

ปัจจุบัน การส่งออก โค และกระบือ ที่ด่านสะพานมิตรภาพไทย -ลาว แห่งที่ 2 มุกดาหาร -แขวงสะหวันนะเขตแต่ละวัน มีการส่งออกไปแขวงสะหวันนะเขตประมาณ 200 - 400 ตัว โดยจะมีรถบรรทุก โค กระบือ มาจอดถ่ายรถโค กระบือ ที่ทางเข้าด่านสะพาน มิตรภาพแห่งที่ 2 มุกดาหาร เป็นจำนวนมาก โดยไม่มีเจ้าหน้าที่ดูแล ถ่ายเปลี่ยนรถ และไม่มีการกักกันเพื่อรอตรวจหาโรคติดต่อที่มากับโคและกระบือ

นางสาวพรพิมล ระบุว่า โคกระบือที่จะส่งออกไปยังต่างประเทศ ไม่แน่ใจว่ามีการตรวจสอบการแพร่บาดของโรคหรือไม่ เพราะโค กระบือส่วนใหญ่ได้นำมาจากต่างจังหวัด หลายจังหวัดในประเทศไทย ซึ่งการส่งออกที่จังหวัดมุกดาหาร เห็นได้ว่า ไม่มีการกักกันแต่อย่างใด เพราะ รถบรรทุกที่ขน โค กระบือ จะมาขนถ่ายกันที่ถนนทางเข้าด่านสะพาน แล้วก็วิ่งผ่านด่านไปยังแขวงสะหวันนะเขต หากเป็นเช่นนี้วัว- ควายในประเทศไทยคงจะสูญพันธุ์ในอนาคตอันใกล้นี้ฃ