ISBN 9789744843272
โดย พระไพศาล วิสาโล
สำนักพิมพ์ สารคดี
พิมพ์ครั้งที่ ๑ ๒๕๕๔
คำปรารภ
นอกจากเพศรส ความหนุ่มสาว และความสนุกสนานแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่เป็นยอดปรารถนาของคนส่วนใหญ่ในยุคบริโภคนิยม ได้แก่ ความสำเร็จ ซึ่งมักชี้วัดด้วยจำนวนทรัพย์สินเงินทอง ตำแหน่งหน้าที่ และชื่อเสียงเกียรติยศ ความสำเร็จดังกล่าวได้กลายเป็นตัวนิยามความหมายและคุณค่าของชีวิตผู้คน รวมทั้งถูกยกระดับให้กลายเป็นจุดมุ่งหมายสูงสุดของชีวิต แม้มันจะมีเสน่ห์และความหอมหวน ทำให้ผู้คนมีความสุขในยามที่ได้ครอบครองมัน แต่ในเวลาเดียวกันมันก็เป็นที่มาแห่งความทุกข์ของผู้คน เช่นเดียวกับทรัพย์สินเงินทอง ตำแหน่งหน้าที่ และชื่อเสียงเกียรติยศ ความสำเร็จเป็นสิ่งที่ไม่จิรังยั่งยืน ดังนั้นเราไม่เพียงต้องเหนื่อยกับการไขว่คว้าไล่ล่ามันเท่านั้น หากยังต้องทุกข์กับการรักษามันเพื่อมิให้หลุดลอยไป แต่ไม่ว่าจะเพียรพยายามเพียงใดในที่สุดมันก็ต้องพลัดพรากจากเราไป มิพักจะต้องกล่าวว่าแม้ในขณะที่มันยังอยู่กับเรา เสน่ห์ของมันก็จืดจางลงไปเรื่อย ๆ จนมีความหมายกับเราน้อยลง
การไต่เต้าดิ้นรนเพื่อบรรลุความสำเร็จเป็นเรื่องยาก แต่ที่ยากกว่าคือการรักษาความสำเร็จ แม้กระนั้นสิ่งที่ยากที่สุดคือการลงจากความสำเร็จโดยไม่เจ็บปวด น่าแปลกก็คือขณะที่มีหนังสือประเภท how to เพื่อบรรลุความสำเร็จ ออกมาเต็มท้องตลาด แต่กลับแทบไม่มีหนังสือ how to ในยามที่ต้องก้าวลงจากความสำเร็จ ทั้ง ๆ ที่เป็นสิ่งที่ทุกคนที่บรรลุความสำเร็จย่อมต้องประสบไม่วันใดก็วันหนึ่ง ใคร ๆ ก็ย่อมปรารถนาชัยชนะ แต่ชีวิตก็เหมือนเกมกีฬา ที่ต้องมีชนะและแพ้ ไม่มีใครชนะได้ตลอด ในเมื่อความพ่ายแพ้เป็นธรรมดาของชีวิต เราจึงควรเรียนรู้ที่จะยอมรับความพ่ายแพ้ด้วยใจที่ไร้ทุกข์ จะว่าไปแล้วนี้เป็นสิ่งสำคัญกว่าการดิ้นรนแสวงหาชัยชนะด้วยซ้ำ การยิ้มเมื่อได้รับชัยชนะนั้นใคร ๆ ก็ทำได้ แต่ที่ยากก็คือยิ้มได้แม้ในยามที่พ่ายแพ้ มิใช่คนขี้แพ้ที่สามารถทำเช่นนั้นได้ จำเพาะผู้ที่มีปัญญาแลเห็นว่ายังมีสิ่งอื่นที่มีคุณค่ามากกว่าชัยชนะ รวมทั้งตระหนักถึงความไม่จิรังยั่งยืนของความสำเร็จ ยิ่งสามารถละวางความยึดติดถือมั่นในความเป็นผู้ชนะหรือผู้แพ้ด้วยแล้ว ความล้มเหลวหรือความพ่ายแพ้ย่อมมิอาจทำใจให้หวั่นไหวได้เลย
ความสำเร็จหรือความล้มเหลวเป็นเพียงส่วนหนึ่งของชีวิต ยังมีสิ่งอื่นอีกมากมายที่สำคัญต่อชีวิตของเรา หรือสำคัญยิ่งกว่า เช่น การทำความดี เอื้อเฟื้อเกื้อกูลผู้อื่น การเป็นอิสระจากความผันผวนปรวนแปรต่าง ๆ ของโลก และการละวางความยึดติดถือมั่นในตัวตน ฯลฯ ประเด็นเหล่านี้ได้ประกอบกันเป็นหนังสือเล่มนี้ โดยข้อเขียนทั้ง ๑๘ บทเคยปรากฏมาก่อนในคอลัมน์ “รับอรุณ” และ “ริมธาร” ในนิตยสารสารคดี ระหว่างปี ๒๕๕๒-๒๕๕๓ บทความเหล่านี้เมื่อครั้งตีพิมพ์ในนิตยสารสารคดี ได้รับการดูแลตรวจตราทางด้านข้อมูลด้วยความเอาใจใส่ของคุณเพ็ญศิริ จันทรประทีปฉาย ซึ่งในเวลานั้นเป็นหัวหน้ากองบรรณาธิการ ข้าพเจ้าจึงขอขอบคุณมา ณ ที่นี้ด้วย
พระไพศาล วิสาโล
๘ ธันวาคม ๒๕๕๓
ขอบคุณที่แบ่งปันให้อ่านค่ะ
ตอบลบ