การใช้ประโยชน์กากอินทรีย์จากอุตสาหกรรมน้ำยางข้น แปรรูปสัตว์น้ำ และน้ำมันปาล์ม ในการเตรียมวัสดุปลูกหญ้าสนาม

Utilisation of Organic Residues from Concentrated Latex, Fish processing and Palm Oil Industries in the Preparation of Planting Materials for Field Grass

วิภาพรรณ อุบล (Wiphaphan Ubon)*

ดร.วิไลรัตน์ ชีวะเศรษฐธรรม (Dr.Wilairat Cheewasedtham)**

ดร.สมพร ประเสริฐ ส่งสกุล (Dr.Somporn Prasertsongskun)***

Prof.Dr.Jens Christian Tjell ****

บทคัดย่อ

ได้ทำการศึกษาปริมาณธาตุอาหารที่จำเป็นสำหรับพืช คือ ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด ฟอสฟอรัสทั้งหมดและโพแทสเซียมทั้งหมดในกากอินทรีย์จากอุตสาหกรรมหลักของภาคใต้ได้แก่ กากขี้แป้งจากอุตสาหกรรมการเตรียมน้ำยางข้น กากตะกอนจากการบำบัดน้ำทิ้งจากอุตสาหกรรมการแปรรูปสัตว์น้ำ และกากดีแคนเตอร์หรือเค้กจากอุตสาหกรรมการผลิตน้ำมันปาล์ม พบปริมาณของธาตุอาหารหลักทั้งสามชนิดดังนี้ ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด ฟอสฟอรัสในรูป P₂O₅ และโพแทสเซียมในรูป K₂O ในกากขี้แป้ง คิดเป็นร้อยละ 1.02-2.53, 22.15-48.19 และ 0.39-0.60 น้ำหนักโดยน้ำหนักแห้ง ตามลำดับ ในกากตะกอนแปรรูปสัตว์น้ำ คิดเป็นร้อยละ 4.57, 2.57- 3.20 และ0.03-0.22 น้ำหนักโดยน้ำหนักแห้ง ตามลำดับ ในกากดีแคนเตอร์ คิดเป็นร้อยละ 1.52, 0.26 - 0.74 และ 0.35-0.52 น้ำหนักโดยน้ำหนักแห้ง ตามลำดับ และได้ทำการศึกษาประสิทธิภาพของวัสดุปลูกที่เตรียมจากการผสมกากอินทรีย์ทั้งสามประเภทเพื่อใช้แทนการใช้หน้าดินในการปลูกหญ้าสนามพันธุ์นวลน้อย ที่อัตราส่วนต่าง ๆ พบการเตรียมของผสมของกากอินทรีย์จากอุตสาหกรรมทั้งสามประเภทที่อัตราส่วนร้อยละ20: 20: 20 น้ำหนักต่อน้ำหนักเปียก ร่วมกับเส้นใยปาล์มและเศษกระดาษสำนักงาน อย่างละร้อยละ 20 โดยมีปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด ฟอสฟอรัสในรูป P₂O₅ และโพแทสเซียมในรูป K₂O ในของผสมดังกล่าวคิดเป็นร้อยละ 0.5, 1.7 และ 1.1 น้ำหนักโดยน้ำหนักแห้ง ตามลำดับ พบสามารถปลูกหญ้านวลน้อยได้ดีกว่าการใช้หน้าดินที่ไม่มีการเติมปุ๋ยโดยมีอัตราการรอดของต้นพันธุ์สูงกว่าร้อยละ 50

ABSTRACT

Main nutrients, total nitrogen, total phosphorus and total potassium in organic residues or sludge in three different types of industries i.e. concentrated latex, fish processing and palm oil industries were investigated. The total nitrogen, total phosphorus and total potassium content in concentrated latex sludge were found at 1.02-2.53, 22.15-48.19 and 0.39-0.60, while those of fish processing factory sludge were found at 4.57, 2.57- 3.20 and 0.03-0.22 and those of palm decanter were found at 1.52, 0.26 - 0.74 and 0.35-0.52 %wt. by dry wt., respectively. Planting materials were prepared from mixing three types of those organic residues at different ratios and tested for their efficiency in garden grass, Nuan noi (in thai) or Agrostis matrella L., growing in order to replace using of ploughing soil. It was found that mixing of organic residues; concentrated latex sludge, fish processing sludge and palm oil factory decanter at 20:20:20 % wt. by wet wt. together with palm fiber and waste office paper at 20% each, could be used as planting material for growing garden grass with survival rate at more than 50% which better than control ploughing soil. The nutrients; total nitrogen, total phosphorus and total potassium content in that mixture were at 0.5, 1.7 and 1.1 %wt. by dry wt

* นักศึกษาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต หลักสูตรเคมีประยุกต์ภาควิชาวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

** อาจารย์ แผนกเคมี ภาควิชาวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

*** ผู้ช่วยศาสตราจารย์ แผนกชีววิทยาหลักสูตรเคมีประยุกต์ภาควิชาวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

**** Professor Environment & Resources Department, Technical University of Denmark

จากการประชุมทางวิชาการ เสนอผลงานวิจัย ระดับบัณฑืตศึกษา ครั้งที่ 9
วันศุกร์ที่ 19 มกราคม 2550 ณ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
The 9^th Symposium on Graduate Research, KKU. 19 January 2007