นิทานเซน (เถรวาท) : ฆ่าพ่อ-ฆ่าแม่

อ่านนิทานเซ็นของคุณสุเมธแล้ว คิดถึงนิทานเซ็นของเถรวาทเหมือนกัน แต่ของพวกเรา พระท่านไม่กล้านาออกมาสอน กลัวฆราวาสเข้าใจผิด พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๔ - หน้าที่ 165 (พระไตรปิฎกของมหามกุฏ ฯ 91 เล่ม)๔. เรื่องพระลกุณฏกภัททิยเถระ[๒๑๗] พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภพระลกุณฏกภัททิยเถระ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "มาตรปิตรหนฺตฺวา" เป็นต้น. อาคันตุกภิกษุเข้าเฝ้าพระศาสดาสมัยหนึ่ง ภิกษุอาคันตุกะหลายรูปด้วยกันเข้าไปเฝ้าพระศาสดาผู้ประทับนั่ง ณ ที่ประทับกลางวัน ถวายบังคมแล้วนั่ง ณ ที่ควรข้างหนึ่ง ขณะนั้นพระอรหันต์องค์หนึ่งนามว่า “ลกุณฏกภัททิยเถระ” เดินผ่านไปในที่ไม่ไกลจากพระผู้มีพระภาคเจ้า. พระศาสดาทรงทราบวารจิต(ความคิด)ของภิกษุเหล่านั้นแล้วตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอเห็นหรือ ? ภิกษุนี้ฆ่ามารดา-บิดาแล้วเป็นผู้ไม่มีทุกข์ ไปอยู่" เมื่อภิกษุเหล่านั้นมองดูหน้ากันและกันด้วยความงุนงงสงสัยว่า "พระศาสดาตรัสอะไรหนอแล ?" จึงกราบทูลว่า "พระองค์ตรัสอะไร ?" พระศาสดาเมื่อจะทรงแสดงธรรมแก่ภิกษุเหล่านั้น จึงตรัสพระคาถานี้ว่า:- มาตร ปิตร หนฺตฺวาราชาโน เทฺว จ ขตฺติเยรฏฺฐ สานุจร หนฺตฺวาอนีโฆ ยาติ พฺราหฺมโณ."บุคคลฆ่ามารดาบิดา ฆ่าพระราชาผู้เป็นกษัตริย์ทั้งสอง และฆ่าแว่นแคว้นพร้อมด้วยเจ้าพนักงานเก็บส่วยแล้ว เป็นพราหมณ์ ไม่มีทุกข์ ไปอยู่." ในกาลจบเทศนา ภิกษุเหล่านั้นดารงอยู่ในพระอรหัตแล้ว. โดยคุณ ดาบส วันที่ 05/06/2545 ในตอนท้ายพระอรรถกถาจารย์ได้อธิบายความไว้ว่า ก็ในพระคาถานี้ บัณฑิตพึงทราบวินิจฉัยว่าตัณหา ชื่อว่ามารดาเพราะให้สัตว์ทั้งหลายเกิดในภพ ๓ เพราะบาลีว่า "ตัณหายังบุรุษให้เกิด."อัสมิมานะ ๑ ชื่อว่าบิดา เพราะอัสมิมานะอาศัยบิดาเกิดขึ้นว่า "เราเป็นราชโอรสของพระราชาชื่อโน้น หรือเป็นบุตรของมหาอามาตย์ของพระราชาชื่อโน้น" เป็นต้น.ทิฏฐิทุกชนิด ย่อมอิงสัสสตทิฏฐิ และอุจเฉททิฏฐิทั้งสอง เหมือนชาวโลกอาศัยพระราชาฉะนั้น , เพราะฉะนั้น สัสสตทิฏฐิและอุจเฉททิฏฐิจึงชื่อว่าพระราชาผู้กษัตริย์สองพระองค์.
Page 2
อายตนะ๑๒ (๒) ชื่อว่าแว่นแคว้น เพราะคล้ายคลึงกับแว่นแคว้น โดยอรรถว่ากว้างขวาง. ความกาหนัดด้วยอานาจความยินดี ซึ่งอาศัยอายตนะนั้น ดุจบุรุษเก็บส่วย จัดการส่วยให้สาเร็จ ชื่อว่าเจ้าพนักงานเก็บส่วย.ในพระคาถานี้ มีอธิบายดังนี้ "ผู้ชื่อว่ามีอาสวะสิ้นแล้ว เพราะกิเลสเหล่านั้นมีตัณหา เป็นต้น อันตนกาจัดได้ ด้วยดาบคืออรหัตมรรค-ญาณ จึงเป็นผู้ไม่มีทุกข์ ไปอยู่.