++

...+

Theขี้ฝุ่นริมทาง

วันอังคารที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

ลิลิตโองการแช่งน้ำ - วรรณคดีสมัยกรุงศรีอยุธยา



            ทำนองแต่ง - มีลักษณะเป็นลิลิต คือ มีร่ายกับโคลงสลับกัน ร่ายเป็นร่ายดั้น ส่วนโคลงเป็นแบบโคลงห้าหรือมณฑกคติ
            เรื่องย่อ - เริ่มต้นด้วยร่ายโบราณ ๓ บท สรรเสริญพระนารายณ์ พระอิศวร และพระพรหมตามลำดับ ต่อจากนั้นบรรยายด้วยโคลงห้าและร่ายโบราณสลับกัน กล่าวถึงไฟไหม้โลกเมื่อสิ้นกัลป์ แล้วพระพรหมสร้างโลกใหม่ เกิดมนุษย์ ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ การกำหนดวันเดือนปี และการเริ่มมีพระราชาธิปดีในหมู่คน แล้วอัญเชิญพระกรรมบดีปู้เจ้ามาร่วมเพื่อความศักดิ์สิทธิ์  ตอนต่อไปเป้นการอ้อนวอนให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์เรืองอำนาจ มีพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เทพยดา อสูร ภูติผีปีศาจตลอดจนสัตว์มีเขี้ยวเล็บเป็นพยาน ลงโทษผู้คิดคดกบฏต่อพระเจ้าแผ่นดิน ส่วนผู้ซื่อตรงจงรักภักดี ขอให้มีความสุขและลาภยศ ตอนจบเป็นร่ายยอพระเกียรติพระเจ้าแผ่นดิน

            ข้อคิดเห็น  - ลิลิตโองการแช่งน้ำ ใช้ถ้อยคำสำนวนที่เป็นเชิงอรรถเข้าใจยาก และเป็นคำห้วนหนักแน่น เพื่อให้เกิดความน่าเคารพยำเกรง  ความพรรณนาบางตอนละเอียดลออ เช่น ตอนกล่าวถึงสิ่งศักดิ์สิทธิ์และมีอำนาจ ก็สรรหามากล่าวไว้มากมาย นอกจากนี้ยังใช้คำประพันธ์ประเภทโคลงห้าและร่ายดั้น ซึ่งมีจังหวะและลีลาไม่ราบรื่น สะดุดเป็นตอนๆ ยิ่งเพิ่มความขลังขึ้นอีกเป็นอันมาก จึงนับได้ว่า ลิลิตเรื่องนี้แต่งได้เหมาะสมกับความมุ่งหมายสำหรับใช้อ่านหรือสวดในพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยา

1 ความคิดเห็น: