++

...+

Theขี้ฝุ่นริมทาง

วันเสาร์ที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

ลิลิตยวนพ่าย - วรรณคดีสมัยกรุงศรีอยุธยา


 
         
            ผู้แต่ง  - ไม่ปรากฏผู้แต่ง สันนิษฐานว่าแต่งในรัชกาลสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ราว พ.ศ. ๒๐๑๗ ซึ่งเป็นปีเสร็จศึกเชียงชื่น แต่ความเห็นอีกประการหนึ่งมีว่า แต่งในสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ พ.ศ. ๒๐๓๔ - ๒๐๗๒

            ทำนองแต่ง - แต่งเป็นลิลิตดั้น ประกอบด้วยร่ายดั้นสลับกันกับโคลงดั้นบาทกุญชร

            เรื่องย่อ- ประกอบด้วยร่ายดั้น ๒ บท และโคลงดั้นบาทกุญชร ๑๖๕ บท ตอนต้นกล่าวประณามพระพุทธเจ้า และนำหัวข้อธรรมมาแจกแจงทำนองยกย่องสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถว่า ทรงรอบรู้หลักธรรมนั้น ต่อจากนั้นกล่าวถึงพะราชประวัติของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงกรีธาทัพหลวง ขึ้นไปสู้รบตีทัพเชียงใหม่พ่ายไป ได้เมืองเชียงชื่น ตอนสุดท้ายกล่าวสรรเสริญพระบารมีสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถอีกครั้งหนึ่ง

            ข้อคิดเห็น - ลิลิตยวนพ่าย ฉบับที่ตกทอดมาจนถึงทุกวันนี้ มีความสมบูรณ์ไม่ได้ชำรุดหรือถูกแต่งเติม เหมือนวรรณคดีเรื่องอื่นๆ ส่วนใหญ่ ลิลิตยวนพ่ายใช้คำโบราณและคำสันสกฤตมากมาย  ในเมื่อคำเหล่านี้ยังไม่ถูกดัดแปลงแก้ไขจากคนชั้นหลัง จึงเป็นประโยชน์แต่การศึกษาด้านภาษาอย่างยิ่ง ถึงแม้จะมีถ้อยคำสำนวนไม่น้อยที่เข้าใจความหมายได้ยาก ลิลิตยวนพ่ายมีเรื่องส่วนใหญ่เกี่ยวกับการรบทัพจับศึก จึงขาดรสสวาทไปบ้าง แต่ผู้แต่งก็ยังสามารถสร้างรสวรรณคดีหลายด้านเป็นการชดเชย ตามที่ยกตัวอย่างไว้ข้างต้น ลิลิตเรื่องนี้เป็นแบบอย่างให้มีการแต่งลิลิตเรื่องอื่นตามมา เช่น ลิลิตตะเลงพ่าย และแม้ลิลิตพระลอ และลิลิตนิทราชาคริตก็ได้แนวการแต่งบางอย่างไปจากลิลิตยวนพ่าย

1 ความคิดเห็น: