วันมาฆบูชา พระพุทธองค์ ประกาศ โอวาทปาติโมกข์ คือ

วันมาฆบูชา พระพุทธองค์ ประกาศ โอวาทปาติโมกข์ คือ ละชั่ว ทำดี ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ เมื่อพูดธรรมะ นั้นหมายถึง เป็นของใจ ไม่ใช่แค่ความรู้ ไม่ใช่รู้แค่ความหมาย ไม่ใช่แค่สวดได้ แต่ต้องปฏิบัติให้ โอวาทปาติโมกข์ เกิดที่ใจจนเป็นลักษณะของใจของคนๆ นั้น ซึ่งใจเปี่ยมด้วยละชั่ว ทำดี ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ มันเป็นของมันเองโดยอัตโนมัติ ใจจะมีลักษณะดังนี้

1. ละชั่ว จากใจเข้าถึงความไม่ยึดติดกับตัวกู-ของกู จนใจ ละชั่ว ได้ ที่จะไม่ทำในสิ่งที่ไม่ควรทำหรือทำไม่ได้ ถ้าทำจะได้รับโทษทางกฎหมายและทางสังคม ด้วยการ ไม่สร้างความเดือดร้อนหรือรบกวนคนอื่นทั้งกาย วาจา ใจ ด้วยการมีศีล ๕ ที่ไม่ทำเรื่องเหล่านี้ คือ ฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ลักขโมย ผิดลูกเมียเขา พูดปด ใส่ร้ายป้ายสี ตะแบง เลี่ยงบาลี ประมาทในอบายมุข มั่วสุม มั่วเกม มั่วเซ็กซ์ มั่วยาเสพติด ประมาทจากการความสุขจากวัตถุนิยม บริโภคนิยม กามนิยม ใช้ถนนเป็นที่แข่งรถปลอมปน เอารัดเอาเปรียบ โกงตาชั่ง อิจฉาริษยา ขี้เกียจเหยียบขี้ไก่ไม่ฝ่อ ทุจริตไม่พูดความจริง ขาดจิตสำนึกรับผิดชอบ ไม่รับผิดชอบในหน้าที่ ขาดวินัย ไม่ตรงเวลา ไม่เข้าคิว ทิ้งขยะไม่เป็นที่เป็นทาง ไม่มีความละอายใจ ส่งส่วยรับส่วย เลี่ยงกฎหมาย เลี่ยงภาษี ใช้เงินซื้อความผิด ปกป้องคนทำผิด ชื้อเสียงขายเสียง คอรัปชัน ทุจริตเชิงนโยบาย มีผลประโยชน์ทับซ้อน ค้ายาเสพติด ค้ามนุษย์ มุ่งประโยชน์ตนประโยชน์พวก หรือ คิดไปในทางไม่ดีไม่ตรงไม่ถูกต้องไม่เป็นธรรมไม่ยุติธรรมไม่เป็นจริง ไม่มุ่งประโยชน์ตนประโยชน์พวก

2. ทำดี จากใจเข้าถึงความไม่ยึดติดกับตัวกู-ของกู จนใจ ทำดี ได้ ที่จะทำในสิ่งที่ควรทำหรือต้องทำ อาจไม่มีหรือมีโทษทางกฎหมายแต่มีโทษทางสังคม สังคมติเตียน ได้แก่ มีกตัญญูกตเวที สัมมาคารวะ ถ่อมเนื้อถ่อมตัว สุภาพ รักความสะอาด เข้าถึงพรหมวิหาร ๔ ฆารวาสธรรม สังคหวัตถุ มงคล ๓๘ ฯลฯ ขยัน ประหยัด อดออม เปี่ยมด้วยแรงบันดาลใจ สู้ชีวิต สู้งาน สู้ปัญหา ใฝ่รู้ศึกษาตลอดชีวิต แข่งกับตัวเอง เน้นพึ่งตนเอง ซื่อสัตย์ มีสัจจะ มีความรับผิดชอบ รู้หน้าที่ มีวินัย เคารพกฎกติกาของบ้านเมือง ตรงเวลา เข้าคิว ทิ้งขยะให้เป็นที่เป็นทาง ชาตินิยม รู้รักสามัคคี มีคุณธรรมจริยธรรม ช่วยเหลือเกื้อกูลเป็นห่วงเป็นใย มีน้ำใจ จริงใจ จริงจัง ใจเขาใจเรา มี เศรษฐกิจพอเพียง สมานฉันท์ ธรรมาภิบาล รัฐธรรมนูญ ประชาธิปไตย ที่ใจ มุ่งตอบแทนคุณแผ่นดิน รักคนทั้งโลกรวมทั้งธรรมชาติสิ่งแวดล้อม หรือ คิดไปในทางดีตรงถูกต้องเป็นธรรมยุติธรรมเป็นจริงมุ่งตอบแทนคุณแผ่นดิน

3. ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ จากใจเข้าถึงความไม่ยึดติดกับตัวกูของกู จะคิดไม่ใส่ความรู้สึกส่วนตัว หรือความจริงอย่างไรใจรู้สึกต่อสิ่งนั้นเป็นอย่างนั้น และเข้าถึงความไม่ยึดมั่นถือมั่น จะไม่ยึดติด ไม่ปรุงแต่ง จะเข้าถึงปฏิจจสมุปบาท อิทัปจจยตา กฎไตรลักษณ์ กฎแห่งกรรม อริยสัจ ๔ จะเข้าถึงความจริง ใจจะบริสุทธิ์ จะอยู่กับความจริง อยู่กับปัจจุบันขณะ จะรู้ดีรู้ชั่ว รู้ถูกรู้ผิด รู้แพ้รู้ชนะรู้อภัย เปี่ยมด้วยอิทธิบาท ๔ รักมุ่งมั่นทุ่มเทเกาะติดและหมกมุ่นครุ่นคิดตลอดเวลาตลอดชีวิต ใจจะ พอ เฉย วาง ว่าง มันเป็นของมันเอง จะพบสุขจากจิตว่างสมถะสันโดษพอใจตามมียินดีตามได้ ใช้ชีวิตเรียบง่ายท่ามกลางธรรมชาติ และจะทำงานให้ดีที่สุดเต็มความสามารถได้แค่ไหนก็แค่นั้น ผิดหวังเริ่มต้นใหม่ได้เสมอ

สรุป ให้แต่ละคนเข้าถึง ละชั่ว ทำดี ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ หรือ ไม่ทำในสิ่งที่ไม่ควรทำหรือไม่คิดไม่ทำในทางไม่ดีไม่ตรงไม่ถูกต้องไม่เป็น ธรรมไม่ยุติธรรมไม่เป็นจริงไม่มุ่งประโยชน์ตนประโยชน์พวก ทำในสิ่งที่ควรทำหรือคิดทำในทางที่ดีตรงถูกต้องเป็นธรรมยุติธรรมเป็นจริง มุ่งตอบแทนคุณแผ่นดิน และ อยู่กับความจริง คิดอยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง ไม่ปรุงแต่ง พบสุขจากจิตว่างทุกข์ไม่ทุกข์ด้วย ซึ่งจะเป็นผลดี ต่อ ตัวเอง ส่วนรวม และ ประเทศชาติ นั่นเอง
ธรรมะ เป็นเรื่อง ของใจ