หลังจากหนาวอยู่หลายวันช่วงต้นปี หนาวขนาดที่หลายเสียงบ่นกันว่า "นี่อาจเป็นช่วงเวลาที่หนาวที่สุดในประเทศไทยตั้งแต่จำความได้" เลยให้คิดต่อว่า แล้วเมื่อถึงฤดูร้อนจะร้อนขนาดไหน
แต่ตอนนี้ไม่ว่าจะคิดอย่างไรอนาคตก็ยังไม่มาถึง และไม่แน่อาจไม่ร้อนอย่างที่คิดไว้ก็ได้ อาจจะหนาวแบบนี้ หรือฝนอาจตกก็เป็นไปได้ทั้งสิ้น เพราะฤดูกาลปัจจุบันกลายเป็นอีกหนึ่งเรื่องยากที่เราต้องเรียนรู้ และปรับตัวให้ทัน
แต่สิ่งที่แน่นอนที่สุดคือ ถ้าเรายังไม่เปลี่ยนแปลงจิตใจของคนในประเทศไทยในตอนนี้ให้ดียิ่งขึ้น เราอาจเจอภัยอันตรายร้ายแรงกว่าอากาศร้อน หรือหนาวที่เราเกรงกลัวก็เป็นได้
ย้อนกลับมาที่เรื่องราวที่จะเล่าถึงในฉบับนี้ ผู้เขียนขอโอกาสเขียนเล่าต่อถึงหนังสือของเจ้าประคุณสมเด็จพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) อีกเล่มหนึ่งที่น่าสนใจไม่แพ้เล่มอื่นๆ คือเรื่อง "คุณสมบัติ 5 ประการ" หรือเรียกให้เต็มว่า "คุณสมบัติแห่งการสร้างความรัก 5 ประการ" อันประกอบไปด้วย ศีล, ทัสสนะ หรือมุมมองต่อเรื่องต่างๆ, การมีธรรม, การกล่าวความจริงหรือสัจจะ, การรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตน
ก่อนเริ่มอ่านผู้เขียนพยายามตั้งข้อสังเกตว่า หนังสือเล่มนี้พูดถึงความรัก แต่ศีลเกี่ยวกับความรักได้อย่างไร พอพลิกอ่านไปจึงได้ทั้งคำตอบ และรอยยิ้มจากตัวอย่างที่เจ้าประคุณสมเด็จฯ ได้ยกไว้...
"สังคมของเราไม่ว่าจะเป็นสังคมเมือง สังคมชนบท ที่เราอยู่กันได้ก็เพราะเราเคารพ ในระเบียบแบบแผนต่างๆ เคารพกฎบัตร กฎหมาย เคารพข้อบังคับที่ได้ตั้งกันขึ้นไว้ เราจึงได้มีความสงบสุขร่วมกัน อยู่กันได้อย่างนี้
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเรามีรถยนต์อยู่คันหนึ่ง เมื่อมีรถยนต์ก็ต้องมีที่จอด เราจะจอดที่ไหนล่ะ บางทีก็นึกอยากจะจอดตรงไหนเราก็จอด แล้วก็ไปจอดเบียดรถคนอื่นบ้าง ไปจอดขวางประตูที่เขาจะเดินเข้าออกบ้านเขาบ้าง จอดไว้ในที่คนอื่นเขาจะเข้าออกไม่ได้บ้าง อย่างนี้เป็นต้น
ทำไมถึงเป็นแบบนั้น เพราะระเบียบวางไว้ว่า จะต้องจอดรถอย่างไร ซึ่งเป็นระเบียบที่เราถือปฏิบัติกันในสังคม แล้วเราก็อยู่กันได้ เวลาสติเผลอไปจอดตรงไหนก็ได้ ขวางประตูใครก็ได้ ใครเข้าออกไม่ได้ ก็แล้วแต่เป็นเรื่องของเขา ไม่ใช่เรื่องของเรา คนมีรถยนต์คนมีเงินแท้ๆ สติ-สตังก็หายไป แล้วก็จอดไว้ตามไว้ตามพอใจ อย่างนี้เรียกว่า คนไม่มีศีล คือระเบียบวินัย
เพราะไม่มีความเคารพในกฎกติกาของบ้านเมือง ความเร็วสูงก็วิ่งทางความเร็วต่ำ ความเร็วต่ำไปวิ่งทางความเร็วสูง วิ่งเรื่อยไปเหมือนวิ่งอยู่ในบ้านของตัวเอง เหมือนถนนนั้น เขาสร้างให้ตัวเองขับอยู่คนเดียว เหมือนตนมีรถคนเดียวในประเทศไทย ขับเรื่อยไปอย่างนั้นแหละ
และคนมีรถขับได้ ย่อมไม่ใช่ชาวบ้านทั่วๆ ไป ที่ไม่มีความรู้ ไม่มีการศึกษา แต่ต้องเป็นคนพอจะมีเงิน เป็นคนมีความรู้มีการศึกษา ไม่ว่าจะไม่รู้กฎกติกา ที่จริงเป็นคนที่รู้กฎกติกา แต่ก็ขืนทำตามชอบใจ เพราะขาดสติ แม้เรื่องขับรถอาจไม่ใช่เรื่องของพระ และเรื่องของศีลโดยตรงแต่ก็ควรจะพูด คนในบ้านเมืองของเรานั้นต้องรู้จักระเบียบ ถ้าหากขาดระเบียบแล้ว มันก็ไม่ดีไม่งาม
การขาดระเบียบวินัยทำให้เรากลายเป็นคนเห็นแก่ตัว ไม่สนใจกฎกติกาที่มี ทั้งที่กฎกติกานั้นสร้างขึ้นเพื่อความสงบสุขแก่ตัวเราเอง
แล้วลองคิดดูว่า ขนาดเรายังไม่เรียนรู้แม้แต่การรักษากฎแค่นี้ไว้ได้แล้วจะรักใคร่ตัวเอง หรือคนอื่นได้อย่างไรกันลองนึกดู...
โดย พระมหาขวัญชัย กิตฺติเมธี
สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมฯ วัดสระเกศ
คอลัมน์ หน้าต่างศาสนา/ข่าวสดออนไลน์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น