จดหรือไม่จด? วินทร์ เลียววาริณ

การจดทะเบียนสมรสก็ไม่ต่างจากการจดทะเบียนรถยนต์ เป็นการผูกมัดทางกฎหมาย ซึ่งครอบคลุมเรื่องสินสมรส สิทธิทางมรดก ฯลฯ อีกทั้งทำหน้าที่เป็นเครื่องเตือนใจว่า ทั้งคู่แต่งงานแล้ว มีพันธะทางสังคมและหน้าที่ร่วมกัน

ขณะที่คนจำนวนมากมองว่ามันเป็นใบรับประกัน ทำให้อุ่นใจ สบายใจ อีกหลายคนกลับมองว่าทะเบียนสมรสเป็น 'ปลอกคอ' อย่างหนึ่ง ไม่ต่างจากปลอกคอสุนัข ซึ่งแสดงความเป็นเจ้าของ รุ่มร่าม และไม่จำเป็น เพราะการแต่งงานอยู่ที่ใจ ไม่ใช่ 'ปลอกคอ'

และเช่นเดียวกับหลายประเด็นทางสังคมและจริยธรรม ประเด็นเรื่องจด-ไม่จดทะเบียนสมรส กลายเป็นเรื่องวิวาทะกัน บางครั้งถึงขั้นทำให้คนที่เป็นแฟนกันเลิกกันก็มี

คำถามคือ อย่างใดดีกว่า จดหรือไม่จด? ความจริงก็คือ ใบทะเบียนสมรสมิได้รับประกันว่า 'รถยนต์' จะไม่หาย หรือไม่ถูกชน

กรมธรรม์แห่งความรักมิได้ทำให้การใช้ชีวิตคู่มีความสุขหรือไม่มีความสุข แต่การไม่จดทะเบียนสมรสก็ไม่ใช่เช่นเดียวกัน ตัวอย่างมีมากมายทั้งฝ่ายจดทะเบียนและฝ่ายไม่จดทะเบียน คู่ที่จดทะเบียนสมรสอยู่กันยั่งยืนก็มี หย่ากันก็มี คู่ที่ไม่จดทะเบียนสมรสอยู่กันยั่งยืนก็มี เลิกกันก็มี

ดังนั้น การตีตราหรือไม่ตีตราจึงมีผลทางนิติกรรม และทางจิตวิทยามากกว่า ให้ความรู้สึกปลอดภัยกว่าเมื่อจดทะเบียนสมรส ทำหน้าที่เป็นโซ่ล่าม ปรามไม่ให้อีกฝ่ายประพฤติตนเป็น 'หมาจรจัด'

มองในมุมของการใช้ชีวิต การจดทะเบียนสมรสเป็นการยึดติดอย่างหนึ่ง การไม่จดทะเบียนสมรสก็เป็นการยึดติดอย่างหนึ่ง

อิสรภาพที่แท้จริงน่าจะเป็นการไม่ยึดติดกับกฎเกณฑ์ทางสังคมจนเกินไป นั่นคือ ไม่ใช่ว่าไม่จำเป็นต้องจดทะเบียนสมรส แต่ก็ไม่จำเป็นต้องยึดติดกับการไม่จดทะเบียนสมรส พูดสั้น ๆ คือ จดก็ได้ ไม่จดก็ได้ ไม่ใช่เรื่องใหญ่โต

ถ้าจดแล้วรู้สึกดีก็จด จดแล้วรู้สึกไม่ดี ก็ไม่ต้องจด เพราะใบทะเบียนสมรสที่มั่นคงที่สุดสลักอยู่ในหัวใจของเราเอง ความรักมิได้อยู่ที่การจดทะเบียนตีตรา แต่ก็มิใช่การสักแต่ต่อต้านค่านิยมประเพณีทุกอย่าง เพราะหากรักกันจริงและการจดทะเบียนสมรสทำให้อีกฝ่ายรู้สึกดี ไยต้องปฏิเสธ?

เพราะความรักคือการให้ ไม่ใช่รับฝ่ายเดียว และนี่ก็คืออิสรภาพมิใช่หรือ?

วินทร์ เลียววาริณ, วาเลนไทน์ กุมภาพันธ์ 2553
ข่าวหน้าหนึ่ง www.winbookclub.com