“สำนวนที่ว่า “ไก่ตรุษจีน” หมายถึงอะไร

“สำนวนที่ว่า “ไก่ตรุษจีน” หมายถึงอะไร ถ้าถามผมก็ว่าอร่อยดี เป็นสำนวนไทยหรือจีน ใช้ในยามอื่นที่ไม่ใช่หน้าตรุษจีนได้ไหม”

...สุเมธ แย้มสนิท

ตอบ...

เป็นสำนวนไทย ไม่ได้ชมไก่ต้มที่นำมาเซ่นไหว้และคุณสุเมธบอกว่าอร่อย แต่เป็นคำเปรียบเทียบว่าไก่เป็น ๆ เวลาอยู่กันมาก ๆ ในเล้าหรือเข่ง หรือใต้สุ่มครอบอันเดียวกัน มักอวดดีแสดงความเป็นใหญ่ จิกตีกันเองจนหัวฉีกปีกหัก

ทั้งที่ในที่สุดแล้วจะจิกตีกันไปทำไมไม่รู้ เพราะสักพักเขาก็เอาไปเชือดคอถอนขนขายเป็นเครื่องเซ่นไหว้จนหมดเล้า ไม่มีตัวไหนได้เป็นใหญ่หรือรอดเลย

เรื่องนี้เห็นได้ชัดถนัดตาก่อนถึงวันจ่าย วันไหว้ และวันตรุษจีนที่จีนคนขายจะจับไก่ใส่เข่งเดียวกันเพื่อเตรียมเชือดขาย ฝูงไก่จะจิกกันทั้งเข่ง ลงท้ายถูกเชือดตายหมด

สำนวนนี้จึงประชดพวกที่ภัยจะมาถึงแล้วยังอวดดี ถ้าแทนที่จะจิกกันเอง แต่ช่วยกันออกแรงยกเข่งยกสุ่มที่ครอบออกยังจะพ้นภัยได้ สำนวนนี้ใช้เมื่อไรก็ได้ พูดอีกก็ถูกอีก

หมอประเวศเคยนำสำนวนนี้มาใช้เปรียบเปรยคนไทยบางคน ที่ภัยใกล้ตัวแต่ยังไม่ตระหนัก ยังจะตั้งแง่ตะแบงใส่กัน ทุกวันนี้ก็ยังมีให้เห็น

จันทร์สนุกศุกร์สนาน/ดร.วิษณุ เครืองาม
เดลินิวส์ออนไลน์, 3 กุมภาพันธ์ 2557