ลิลิตนิทราชาคริต - วรรณคดีสมัยกรุงรัตนโกสินทร์

ประวัติ - ทรงได้เค้าเรื่องมาจากนิยายอาหรับโบราณ
ซึ่งมีผู้แปลไว้เป็นภาษาอังกฤษ ชื่อ The Sleeper Awaken
อันเป็นเรื่องหนึ่งในตอนท้าย นิยายอาหรับราตรี (Arabian Night)
เวลาที่ทรงพระราชนิพนธ์เพียง ๒๙ วัน
ทำนองแต่ง - เป็นลิลิตสุภาพ ใช้โคลงสี่สุภาพ และร่ายสุภาพ
ข้อคิดเห็น -
ลิลิตเรื่องนี้ถึงไม่ได้จัดอยู่ในขั้นเยี่ยมยอดแต่ก็มีลักษณะพิเศษหลายประการ
คือ เป็นเรื่องสนุกขบขันตั้งแต่ต้นจนจบ ถึงจะมีบทโศกแทรกอยู่บ้าง เช่น
ตอนอาบูถูกเฆี่ยนขณะติดอยู่ในโรงคนบ้า
แต่ก็หาเรียกร้องความสลดใจจากผู้อ่านได้ไม่ ชวนให้รู้สึกขบขันมากกว่า
เรื่องนี้มีคติสอนใจอยู่มาก เช่น เกี่ยวกับการคบเพื่อน
ความรักที่แม่มีต่อลูก การรับราชการ ในด้านสำนวนโวหาร
และการใช้ถ้อยคำมีความเปรียบเทียบไพเราะคมคายหลายตอน