ความจนทำให้ยิ่งใหญ

จาก หนึ่งสมอง สองมือ
รวมบทสนทนา "ชีวิตธุรกิจ" พ.ศ. 2530
โดย ประสาร มฤคพิทักษ์

          นโปเลียน โบนาปาร์ต เป็นจักรพรรดิ์ฝรั่งเศสที่น่าศึกษามากครับ เดิมก็เป็นเด็กยากจน ใส่เสื้อผ้าขาดเก่าไปโรงเรียน จนถูกเพื่อนเยาะเย้ย อายุ 16 ปี พ่อของนโปเลียนถึงแก่กรรม ทิ้งครอบครัวไว้กับความค่นแค้นอนาถา เมื่อนโปเลียนทราบข่าวบิดาถึงแก่กรรม ก็เขียนจดหมายไปปลอบประโลมแม่ว่า

          "บรรเทาความโศกเศร้าลงเสียบ้างเถิด แม่ที่รักของลูก ลูกจะเชื่อฟังโอวาทของแม่ และจะพากเพียร จนสามารถเลี้ยงแม่แทนพ่อที่ล่วงลับไปแล้ว ลูกขอจบจดหมายเพียงเท่านี้ ความระทมทุกข์บังคับให้ลูกหยุดเขียน"

          นับเป็นจดหมายที่แสดงความยิ่งใหญ่ของเด็กที่มีอายุเพียง16 ปี ซึ่งบุคคลผู้นี้ต่อมาอีก 20 ปี ได้กลายเป็นจักรพรรดิ์ที่เกรียงไกรที่สุดในยุโรป

          ความยากจนอย่างสาหัส ทำให้นโปเลียนต้องทำงานหนักทุกอย่างเพื่อเอาชีวิตของแม่และตัวเองให้อยู่รอด นโปเลียนเป็นคนที่ละเอียดถี่ถ้วนในการจับจ่ายใช้สอยเงินในกองทัพ ถ้าพบว่ามีการใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือยจะทรงตำหนิเองแรงๆ เมื่อเป็นจักรพรรดิ์ได้แก้ปัญหาการเงินของประเทศอย่างได้ผล สามารถชำระหนี้เงินต่างประเทศ สร้างถาวรวัตถุหลายอย่าง เช่น ทำถนน ขุดคลอง สร้างท่าเรือ และอื่นๆอีกมากมาย

          กล่าวได้ว่า "ในยุคของนโปเลียน ฝรั่งเศสมีฐานะมั่งคั่งที่สุดในยุคนั้น"

          เพราะเหตุที่ต้องต่อสู้กับชะตากรรมทุกๆอย่าง นโปเลียนจึงกล้ารับสั่งอย่างทรนงว่า

          "สำหรับการงานในกองทัพนั้น ไม่มีอะไรเลยที่ฉันจะทำไม่ได้ ถ้าไม่มีใครทำดินปืนแล้ว ฉันก็จะทำเอง ถ้าไม่มีใครสร้างฐานปืนใหญ่ ฉันก็รู้จักสร้าง ถ้าไม่มีใครหล่อปืน ฉันก็จะเป็นคนหล่อเอง"

          ผู้นำที่ยิ่งใหญ่ มักมีคุณสมบัติสั่งสมจากประสบการณ์คือ สามารถทำงานนั้นด้วยตนเองได้ ไม่ใช่เพียงแต่รู้ หรือได้แต่สั่งเท่านั้น