++

...+

Theขี้ฝุ่นริมทาง

วันจันทร์ที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2557

“คนดี” “คนกลาง” “คนวางตัวเป็นกลาง” ต่างกันอย่างไร”

“ขอถามอีกทีเถอะ คุณเคยตอบแล้ว แต่ไม่ค่อยเข้าใจนัก “คนดี” “คนกลาง” “คนวางตัวเป็นกลาง” ต่างกันอย่างไร”

...ลุงชิงชัย ปาลกวงศ์ ณ อยุธยา

ตอบ...

ตอบให้ทุกคนเข้าใจยากครับเพราะเป็นความเห็น แต่เมื่อถามมาผมก็ตอบไป ความเห็นใครก็เป็นของคนนั้น อย่าโต้เถียงกันให้เสียเวลา เรื่องคนดีนั้น โบราณว่า “คนจะดีมิใช่ดีด้วยมีทรัพย์ มิใช่นับพงศ์พันธุ์ชันษา หากแต่ดีด้วยการงานนานา อีกวิชาศีลธรรมนำให้ดี”

ถ้าว่าตามพระ ท่านก็ว่าความเป็นคนดีต้องตัดสินจากกายกรรมคือการกระทำที่ดี วจีกรรมคือการพูดจาดี ไม่กล่าวร้าย ไม่หยาบคาย ไม่ส่อเสียด และมโนกรรมคือคิดดี ไม่เจ้าคิดเจ้าแค้น เจ้าอุบาย ร้อยเล่ห์วิชามาร

เคยมีคนกราบทูลถามสมเด็จย่าท่านตอบว่า “คนดีในความเห็นของฉันนะหรือ ต้องไม่ทะเยอทะยานอย่างบ้า ๆ” รวมแล้วคือต้องมีคุณธรรมอย่างใดอย่างหนึ่งนั่นเอง มีมากก็ดีมาก มีน้อยก็ดีน้อย

“คนกลาง” บางนัยหมายถึงคนที่อยู่ระหว่างกลางผู้คนสองพวก สองฝ่าย แต่โดยทั่วไปหมายถึงคนที่ไม่ฝักใฝ่เข้าข้างใคร ใครถูกก็ว่าถูก ใครผิดก็ว่าผิด ไม่มีส่วนได้เสีย ไม่มีผลประโยชน์ทับซ้อน เชื่อในคุณธรรม พยานหลักฐาน และหลักวิชามากกว่าเห็นแก่หน้าหรือความรู้จักมักคุ้น

คนกลางมีความหมายส่อไปในทางการเป็นผู้มีคุณธรรมด้วยกาย วาจา ใจ คล้ายกับการเป็นคนดีคือต้องมีพรหมวิหาร 4 (เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา) ทศพิธราชธรรม (โดยเฉพาะอาชวะ ความซื่อตรง และอวิโรธนะ การไม่เบี่ยงเบนออกนอกกติกา) การปราศจากอคติ 4 (ลำเอียงเพราะรัก โกรธ กลัว หลง) และการเป็นผู้มีโยนิโสมนสิการ (ไม่เชื่อง่าย ๆ เพราะปักใจในเหตุ 10 ประการตามหลักกาลามสูตร)

ความเป็นคนกลางมันยุ่ง ๆ ยาก ๆ อยู่ ต้องดูกันนาน ๆ ระยะทางพิสูจน์ม้า กาลเวลาพิสูจน์คน จึงมีอีกคำโผล่ขึ้นมาคือ “การวางตัวเป็นกลาง” หมายความว่า ใจจะคิดอย่างไรก็ช่าง แต่อย่าทะเล่อทะล่ากระดี๊กระด๊าออกนอกหน้า เอาแค่วางตัวก็พอคือนิ่งเข้าไว้ สงบปากสงบคำ เขียนหรือพูดแต่พอสมควร ปฏิบัติตัวให้ผู้คนไว้ใจว่าจะไม่ลำเอียง (แม้ใจอาจเอนเอียง)

ข้าราชการอาจเป็นสมาชิกพรรคการเมืองได้ รักใครเกลียดใครได้ ไปร่วมฟังการปราศรัยทางการเมืองได้ พูดคุยการเมืองเป็นส่วนตัวในวงแคบได้ คนอย่างนี้ไม่ใช่คนกลาง แต่ต้องวางตัวเป็นกลาง ให้บริการแก่คนทั่วไปไม่เลือกหน้า การ “วางตัว” น่าจะทำได้ง่ายกว่า “การเป็น” และดูได้ง่าย พูดคุยด้วยหรือแอบมองแอบฟังแป๊บเดียวก็รู้ อย่าไปเสียเวลาหาคนกลางเลยลุง หาคนที่วางตัวเป็นกลางดีกว่า

จันทร์สนุกศุกร์สนาน/ดร.วิษณุ เครืองาม
เดลินิวส์ออนไลน์, วันศุกร์ 16 พฤษภาคม 2557

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น