++

...+

Theขี้ฝุ่นริมทาง

วันอังคารที่ 20 เมษายน พ.ศ. 2547

"ปลวก" วัฏจักรชีวิตในกองดิน

แทบทุกครั้งที่ออกเดินศึกษาธรรมชาติในป่า เรามักพบเห็นจอมปลวกขนาดเล็กบ้างใหญ่บ้างกระจายอยู่ทั่วไป เคยสงสัยไหมว่าปลวกมีวงจรชีวิตเช่นใดภายในกองดินอันแข็งแกว่ง

จอม ปลวก หรือ รังของปลวก ถือเป็นอาณาจักรของแมลงที่มีขนาดใหญ่และซับซ้อนมากที่สุดรังปลวกบางพันธุ์ ในทวีปแอฟริกามีความสูงเหนือพื้นดินถึง ๖ เมตร มีอุโมงค์เชื่อมต่อใต้ดินครอบคลุมพื้นที่มากกว่า ๕ ไร่ และมีปลวกอาศัยอยู่รวมกันประมาณ ๕ ล้านตัว รังของปลวกที่มีลักษณะเป็นกองดินขนาดใหญ่ในบ้านเรามักเป็นปลวกในสกุล Macrotemes ความที่ปลวก (Termite) มีรูปร่างคล้ายมดและมีสีค่อนข้างขวาซีด จึงมีชื่อเรียกบางชื่อว่า White ant ทั้งที่จริง ๆ แล้วปลวกจัดอยู่ในอันดับ Isopthera ส่วนมด ผึ้ง ต่อ แตน นั้นจัดอยู่ในอันดับ Hyminoptera เพราะปลวกมีส่วนท้องกว้างกว่าอก ซึ่งผิดกับมดที่ส่วนท้องตอนที่ติดกับอกคอดกิ่ว ปัจจุบันทั่วโลกค้นพบชนิดของปลวกแล้วไม่ต่ำกว่า 1,800 ชนิด 200 สกุล ส่วนในประเทศไทยเองพบว่ามีปลวกอยู่นับร้อยชนิด


ปลวกแต่ละชนิดต่างมี กลวิธีและรูปแบบในการสร้างรังไม่เหมือน แต่ไม่ว่าจะมีขนาดมหึมาราวหอคอยหรือเล็กเพียงแค่เนินดิน ปลวกจำนวนมากมายในแต่ละรังจะแบ่งออกได้เป็น 3 วรรณะคือ ปลวกงาน ผู้คอยวิ่งวุ่นทำงานทุกอย่างภายในรัง เริ่มตั้งแต่ตอนก่อสร้างจอมปลวก ซ่อมแซมรังถ้ามีการสึกหรอ ดูแลรักษาไข่ของนางพญาไปจนถึงการหาอาหารมาเลี้ยงดูปลวกในวรรณะอื่น ถัดมาคือ ปลวกทหาร ซึ่งมีรูปร่างทะมัดทะแมงมีส่วนหัวและกรามใหญ่โตกว่าส่วนอื่น เพื่อใช้เป็นอาวุธในการออกรบ ปลวกทหารจะเป็นผู้ต้อนรับด่านแรกหากมีผู้บุกรุกเข้ามาภายในจอมปลวก และปลวกในวรรณะสุดท้ายได้แก่ ปลวกสืบพันธุ์ ซึ่งเป็นพวกเดียวที่มีโอกาสเจริญเติบโตจนสามารถผสมพันธุ์และวางไข่ได้ และเชื่อไหมว่าภายในจอมปลวกหนึ่ง ๆ ซึ่งมีปลวกนับหมื่นนับแสนตัวล้วนถือกำเนิดมาจากพญาปลวกเพียงตัวเดียว ส่วนนางพญาปลวกเกิดขึ้นได้อย่างไรนั้น ต้องไล่ค้นไปถึงวงจรชีวิตของปลวกอันเริ่มต้นจากการจับคู่ของมวลหมู่แมลงเม่า



แมลง เม่า (alates) คือปลวกในวรรณะสืบพันธุ์ที่โตเต็มที่โดยมีปีกยาวเลยลำตัวออกมา เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ ซึ่งมักจะอยู่ในช่วงฤดูฝน ปลวกหนุ่มสาวที่มีปีกภายในจอมปลวกจะพากันบินออกมาจากรังมารวมหมู่เพื่อ เลือกคู่ครอง พอจับคู่กันได้หนึ่งต่อหนึ่ง ก็ชักชวนกันไปหาทำเลอันเหมาะสม จัดการสลัดปีกทิ้งผสมพันธุ์กันแล้วมุดลงสู่พื้นดิน หลังจากนั้นแมลงเม่าสองตัวก็จะกลายสภาพเป็นราชาและราชินีปลวก รานิชีเริ่มต้นขบวนการวางไข่อย่างต่อเนื่องทันทีหลังการผสมพันธุ์ โดยมีราชาคอยผสมพันธุ์ โดยมีราชาคอยผสมพันธุ์ให้เป็นระยะ ๆ นับจากนี้เธอจะกลายเป็นนางพญาปลวก คอยทำหน้าที่วางไข่สร้างประชากรไปตลอดชั่วชีวิต เมื่อเวลาผ่านไปรูปร่างของนางพญาจะเปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ คือ ส่วนท้องจะขยายใหญ่ขึ้นตลอดเวลาเพื่อให้เหมาะสมกับจำนวนไข่ที่ต้องวางเพิ่ม เมื่ออายุ 10 ปี ขึ้นไปรูปร่างของนางพญาจะมองดูคล้ายหนอนยักษ์ตัวอ้วนพองที่เคลื่อนที่ไปไหน ไม่ได้อีกต่อไป ประมาณกันว่านางพญาปลวกสามารถวางไข่ได้ 14 ฟอง ในทุก 3 วินาที ในช่วงเวลาไม่กี่เดือนเธอจึงมีลูกจำนวนมหาศาล ประชากรปลวกรุ่นใหม่เหล่านี้เองที่ช่วยกันสร้างอาณาจักรใหม่อย่างแข็งขัน


การ สร้างจอมปลวกเริ่มขึ้นโดยเหล่าปลวกงานจะช่วยกันกัดดินและขนดินมาทีละก้อน แล้วใช้น้ำลายเป็นตัวเชื่อมติด พวกมันค่อย ๆ สร้างผนังจอมปลวกแน่นหนาขึ้นทีละน้อยอย่างอดทน โดยมีปลวกทหารคอยทำหน้าที่อารักขาความปลอดภัยให้ ศัตรูสำคัญของปลวกทหารคือมดพันธุ์ต่าง ๆ ที่ชอบเข้ามารุกรานถึงภายในจอมปลวก เมื่อปราศจากการรบกวนปลวกงานจะสร้างห้องหับต่าง ๆ อย่างเป็นระบบเริ่มตั้งแต่ตำหนักของนางพญาที่จะต้องแข็งแกร่งเป็นพิเศษและ ซ่อนอยู่มิดชิดที่สุดภายในรัง แล้วจึงสร้างห้องเก็บรักษาไข่เพื่อบ่มฟักตัวอ่อน ซึ่งมันจะต้องขนไข่ออกจากตำหนักของนางพญามาจัดเก็บให้เป็นระเบียบอยู่เสมอ เสร็จจากนั้นปลวกงานส่วนหนึ่งทำการขุดช่องระบายอากาศเพื่อให้ภายในจอมปลวก เย็นสบายอยู่ตลอดเวลา รวมทั้งขุดอุโมงค์ใต้ดินสู่ภายนอกเพื่อใช้เป็นเส้นทางในการออกไปหาเสบียง อันได้แก่เศษไม้เป็นหลัก ความจริงปลวกไม่สามารถย่อยไม้ได้เองอย่างที่หลายคนเข้าใจ แต่เป็นโปรโตซัวซึ่งอาศัยอยู่ในกระเพาะของมันต่างหากที่ช่วยย่อยเซลลูโลส ให้กลายเป็นสารอาหาร ปลวกงานจะนำเชื้อราที่ได้จากการย่อยมาสร้างเป็นสวนเห็ดขึ้นภายในจอมปลวก เพื่อลดภาระในการออกตระเวนหาอาหารจะเห็นว่าปลวกงานมีหน้าที่หนักที่สุดใน บรรดาปลวกทั้ง 3 วรรณะ ปลวกงาน
จึงมีประชากรมากที่สุด
ทั้งนี้นางพญาจะมีฮอร์โมนสังคม (Social Hormone) ควบคุมการวางไข่ให้อัตราส่วนประชากรในวรรณะต่าง ๆ ได้สมดุลอยู่ตลอดเวลา


เมื่อ ทุกอย่างเริ่มเข้าที่ทางนางพญาจะผลิตปลวกในวรรณะสืบพันธุ์ขึ้นมาจำนวนหนึ่ง พอถึงฤดูผสมพันธุ์ปลวกจำนวนนี้จะกลายเป็นแมลงเม่าบินอำลาจากจอมปลวกอันเก่า เพื่อเริ่มต้นจับคู่และสร้างอาณาจักรของมันเองขึ้นมาอีกครั้ง
ปลวกมี บทบาทสำคัญในการช่วยย่อยสลายไม้ เศษไม้ และวัตถุอื่น ๆ เพื่อนำแร่ธาตุหมุนเวียนกลับสู่ระบบนิเวศ และเมื่อแปลงร่างเป็นแมลงเม่าก็ยังเป็นอาหารทรงคุณค่าทั้งต่อนกและสัตว์ต่าง ๆ ภายในกองดินหนาทึบมีโลกเล็ก ๆ ที่กำลังทำหน้าที่ของเผ่าพันธุ์อย่างสัตย์ซื่อให้กับนิเวศธรรมชาติ


จากเพชร 2541 Advanced Thailand Geographic

แนะวิธีเลี่ยงเสี่ยงภัยกินยาไม่จำเป็น ออกกำลังกายประจำ-กินอาหาร5หมู่

น.พ.มงคล ณ สงขลา ปลัดกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) ให้สัมภาษณ์ว่า ตามที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา(อย.) ประกาศเตือนให้ผู้บริโภคหลีกเลี่ยงการใช้ยาแก้หวัดคัดจมูกที่มีส่วนผสมของ ตัวยาเฟนนิลโพรพาโนลามีน หรือยาพีพีเอ เพราะมีผลการวิจัยที่เชื่อถือได้ว่ายามีอัตราเสี่ยงทำให้เกิดอาการเลือดออก ในสมองได้ อย่างไรก็ดีในช่วงฤดูหนาวนี้ประชาชนมักจะป่วยได้ง่ายขึ้นเนื่องจากความชื้น ในอากาศมีน้อย โดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปีจะเป็นหวัดปีละ 6-8 ครั้ง ครั้งหนึ่งนานประมาณ 7-9 วัน ทำให้มีการใช้ยาแก้หวัดกันมากมาย แม้ว่าโรคนี้จะเป็นโรคที่หายได้เองก็ตาม เพราะเกิดจากเชื้อไวรัส แต่อาการของเด็กที่ป่วยคือ อาการไอ เป็นไข้ เจ็บคอเล็กน้อย หรือบางทีเด็กไม่กินนมจะทำให้พ่อแม่ผู้ปกครองวิตกกังวล และต้องการยามารักษาให้เด็กหายจากอาการป่วย โดยอาจไปซื้อยาเองหรือพบแพทย์ ซึ่งบางครั้งถึงกับทำให้แพทย์จำเป็นต้องจ่ายยาบางอย่างให้โดยไม่จำเป็น
"การ ดูแลเด็กที่ป่วยเป็นโรคหวัด โดยปกติทั่วไปแพทย์จะไม่แนะนำให้ใช้ยาแก้หวัด หรือยาแก้ไอ แต่จะแนะนำให้กินอาหารตามปกติ ดื่มน้ำบ่อยๆ ให้พักผ่อน หากเด็กมีไข้ให้เช็ดตัวลดไข้ หากมีอาการไอให้กินน้ำอุ่นบ่อยๆ เพราะน้ำจัดเป็นยาแก้ไอที่ดีที่สุด หรืออาจทำน้ำผึ้งผสมมะนาวป้ายลิ้นหรือละลายให้จิบ หากมีอาการคัดจมูกมีน้ำมูกมาก ให้เช็ดหรือดูดออกด้วยลูกยางแดงเบอร์ 2 หากมีน้ำมูกแห้งกรังให้หยดด้วยน้ำเกลือที่ผสมใช้ได้เอง คือใช้เกลือป่น 1/4 ช้อนชาต่อน้ำต้มสุก 1 แก้วข้างละ 1-2 หยด จะทำให้เยื่อจมูกเปียก เด็กจะหายใจโล่งขึ้น" น.พ.มงคลกล่าว
น.พ.สมทรง รักษ์เผ่า อธิบดีกรมควบคุมโรคติดต่อ กล่าวว่า ยาแก้ไอ แก้หวัด ชนิดน้ำสำหรับใช้ในเด็กที่วางจำหน่ายในท้องตลาดขณะนี้ ส่วนใหญ่เป็นยาสูตรผสมมีอยู่หลายร้อยตำรับ เช่น ยาลดน้ำมูก ยาลดอาการคัดจมูก ยาแก้แพ้ ยาระงับไอ ยาแก้ไอ เป็นต้น โดยเฉพาะยาลดน้ำมูก และยาลดอาการคัดจมูกนั้น แม้ว่ายานี้จะใช้ได้ผลในผู้ใหญ่ แต่ถ้าใช้ในเด็กเล็กขอให้เพิ่มความระมัดระวัง เพราะยาอาจทำให้เด็กใจสั่น มีอาการกระวนกระวายนอนไม่หลับได้ ส่วนยาแก้แพ้ ยาระงับไอนั้นไม่ได้รักษาหวัด แต่จะบรรเทาอาการไอ โดยฤทธิ์ข้างเคียงของยานี้จะทำให้ง่วงนอน และทำให้น้ำมูกแห้ง ซึ่งอาจทำให้เสมหะอุดตันหลอดลมของเด็กได้
"นอกจากนี้ยาแก้ไอสูตรผสม ซึ่งนอกจากจะไม่มีข้อพิสูจน์ว่าก่อให้เกิดฤทธิ์เสริมขึ้นแล้ว เด็กยังมีโอกาสได้รับยาที่เกินความจำเป็น โดยหากมีความจำเป็นต้องใช้ยาแก้หวัดก็ควรใช้ด้วยความระมัดระวัง และขอให้ใช้ยาน้อยชนิดเท่าที่จำเป็น ควรศึกษาวิธีใช้จากฉลากข้างขวดให้เข้าใจ ระมัดระวังอย่าใช้ยาเกินขนาด เพราะจะทำให้ลูกของท่านเสี่ยงต่อพิษภัยของยาโดยไม่จำเป็น ฉะนั้น สิ่งที่ดีที่สุดคือการป้องกันไม่ให้ป่วย โดยการออกกำลังกายเป็นประจำ ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และพักผ่อนให้เพียงพอ" น.พ.สมทรงกล่าว
ผู้สื่อ ข่าวรายงานว่า กองระบาดวิทยา สธ. รายงานสถานการณ์ของโรคระบบทางเดินหายใจว่าเป็นสาเหตุการเจ็บป่วยของประชาชน ทุกวัยมากเป็นอันดับ 1 พบได้ตลอดปี มีประชาชนเจ็บป่วยด้วยโรคระบบนี้เข้ารับการตรวจรักษาในสถานบริการสาธารณสุข ทุกระดับทั่วประเทศ ประเภทผู้ป่วยนอกประมาณ 13 ล้านคนต่อปี
โดยคุณ : มงคล ณ สงขลา

ตกงานแต่อย่าตกใจ

ยุคนี้ ใครตกงาน เป็นเรื่องธรรมดาค่ะ ใครได้งานซิเรื่องแปลก แหม ก็คนหางาน เยอะกว่างานรอคนนี่ค่ะ ไม่ว่าคุณจะถูกเลย์ออฟหรือเพิ่งจบซิงๆ แต่ยังหางานทำไม่ได้ก็เถอะ ขออย่าเพิ่งหมดใจเราเชื่อว่า คุณมีโอกาสเสมอ แต่ยังไงก็ตาม มีผู้รู้เสนอแนะในยามที่คุณตกงาน ไว้อย่างนี้ค่ะ...

เสียใจได้แต่อย่าถอดใจ
ถ้า คุณเสียใจที่คุณโชคร้ายกลายเป็นคนตกงานหรือถูกเลย์ออฟ ร้องไห้ให้หนำใจ แต่จงตระหนักไว้ว่า "การสูญเสียงานอาจไม่เลวร้ายเท่าไหร่ ถ้าเรายังมีชีวิตอยู่"

อย่าเก็บตัว
รักษาความสัมพันธ์ที่ ดีกับเพื่อนเก่าญาติผู้ใหญ่ที่คุณใกล้ชิด การได้พบปะกับเพื่อนสนิท หรือญาติผู้ใหญ่ บางคนอาจเป็นช่องทางให้คุณมีงานทำได้

รักษาหุ่น
อย่าปล่อยตัวกับการนอนดูทีวีทั้งวันหรือใช้เวลาว่างอันเหลือเฟือของคุณไปกับการกินอย่างไม่อั้น ใช้เวลาว่าง
ที่ คุณมีอยู่ ออกกำลังกายกันดีกว่า นอกจากจะทำให้คุณกลายเป็นคนหุ่นดี การออกกำลังกายยังทำให้คุณรู้สึกผ่อนคลาย ร่างกายกระปรี้กระเปร่า จิตใจสดชื่นขึ้นได้

เพิ่มพูนความรู้
ช่วงเวลานี้นับเป็น โอกาสอันดีที่คุณจะได้ไปเข้าคอร์ส อบรม ศึกษาเพิ่มเติมไนเรื่องทึ่คุณสนใจ หรือเพื่อพัฒนาศักยภาพให้กับตัวเองมากขึ้น ซึ่งเป็นแนวทางหนึ่งในการเพิ่มโอกาสในการหางานทำของคุณ

เปลี่ยนวิกฤติให้เป็นโอกาส
ลองดูว่ามีอาชีพอิสระอะไรที่คุณสนใจ หรืองานอดิเรกอะไรที่คุณถนัดและสามารถที่จะสร้างอาชีพให้กับตัวคุณได้ โดยใช้เงินเริ่มต้นสำหรับการลงทุนไม่มากนัก หรืออาจจะลองหาโอกาสเข้าร่วมสัมมนา ติดตามข่าวสารในการลงทุนใหม่ๆอาจจะเป็นลู่ทางในการสร้างธุรกิจของคุณขึ้นมา ได้เอง ไม่แน่นะครับคุณอาจจะค้นพบธุรกิจที่สร้างความร่ำรวยให้กับคุณได้มากกว่าการ เป็นลูกจ้างก็เป็นได้

แม้ว่าวันนี้ คุณยังเป็นคนหนึ่งที่ตกงานอยู่ แต่ถ้าคุณมีพลังใจที่เข้มแข็งไม่ท้อแท้ ไม่คิดว่าตัวคุณโชคร้าย ไม่ปล่อยเวลาให้ว่างโดยไร้ประโยชน์ รู้จักมองหาโอกาส คุณก็จะประสบความสำเร็จในการหางานทำ ได้อย่างแน่นอน ดังที่มีคนเคยกล่าวไว้ว่า"ใครก็ตามที่ยิ่งใหญ่ มักจะมีประวัติชีวิตที่ยากลำบาก แต่เขาสามารถเปลี่ยนความยากลำบาก ให้เป็นโอกาสของตัวเองได้"

ชี้เรียนในระบบทำลายศักยภาพเด็กผู้ปกครองหันส่งลูกเข้าร.ร.ทางเลือก

ผอ.ร.ร.รุ่งอรุณชี้โรงเรียนทางเลือกกำลังได้รับความนิยม เหตุเพราะผู้ปก
ครองหมดศรัทธากับการศึกษาในระบบแบบเก่าซึ่งเชื่อว่าเป็นตัวการทำ
ลายศักยภาพเด็ก แนะโรงเรียนทั่วไปควรเริ่มต้นปฏิรูปการศึกษาจากคำ
ถามที่ว่า"ทำไปทำไม" เชื่อหากเป็นการรับนโยบายเบื้อง บนมาปฏิบัติ
อย่างที่เป็นอยู่โดยไม่เข้า ใจแก่นสาร การปฏิรูปคงไม่มีวันทำ ได้สำเร็จ
ในระยะ 4-5 ปีที่ผ่านมา แวดวงการศึกษาเมืองไทยอยู่ในช่วงตื่น
ตัวของแนวคิดปฏิรูปการศึกษา และการแสวงหาทางเลือกใหม่ในการ
เรียนรู้ โดยได้เกิดมีโรงเรียนทางเลือกขึ้นหลายแห่ง หนึ่งในนั้นคือ โรง
เรียนรุ่งอรุณ ซึ่งเกิดจากแนวคิดในการสร้าง การศึกษารูปแบบใหม่ที่ส่ง
เสริมการเรียนรู้ของเด็กอย่างเต็มศักยภาพ

นางประภาภัทร นิยม ผู้อำนวยการ ร.ร.รุ่งอรุณ เปิดเผยว่าหลังจาก
เปิดการเรียนการสอนเมื่อปี 2540 โดย เริ่มต้นรับนักเรียนในชั้นอนุบาล
1 , ป.1 และ ม.1 ปัจจุบันมีนักเรียนตั้งแต่ชั้นอนุบาล 1 ถึง ป.4 และ ม.
1-ม.4 รวม 654 คน คาดว่า 2 ปีข้างหน้าจะเปิดครบทุกระดับชั้นตั้งแต่
อนุบาล 1 จน ถึงชั้น ม.6 โดยจะมีนักเรียนทั้งหมดรวม 1,125 คน เต็ม
ตามแผนที่วางไว้ ทั้งนี้ในแต่ละปีมีเด็กจำนวนมากที่ไม่ผ่านการคัดเลือกให้เข้าเรียน

ซึ่ง ผอ.ร.ร.รุ่งอรุณกล่าวว่าไม่ใช่เพราะเด็กไม่มีความสามารถ เพราะที่นี่
ไม่ได้ใช้วิธีการให้เด็กสอบคัดเลือกเข้าเรียนแต่ใช้วิธีสัมภาษณ์ผู้ปกครอง
โดยมีคณะกรรมการที่ตั้งขึ้นจากผู้ปกครองของเด็กที่กำลังเรียนอยู่เป็นผู้
สัมภาษณ์ ซึ่งจะทดสอบใน 2 ประเด็น คือ การเลี้ยงดูลูกและความคาด
หวังต่อการศึกษาของลูก

"เรารับนักเรียนได้จำกัด โดยมาสเตอร์แพลนที่วางไว้คือห้องละ 25
คนและจะไม่มีการขยายจำนวนรับมาก กว่านี้ ซึ่งแต่ละปีมีผู้ปกครองพา
เด็กมา สมัครเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ อาจเป็นเพราะมีความรู้มากขึ้น
และมีความเข้าใจในเรื่องของการศึกษามากขึ้น จึงต้องการ แสวงหาอะไรใหม่ๆ ที่จะ
มาแก้ไขปัญหาการศึกษาในระบบเดิมๆ ที่เกิดขึ้นซ้ำซาก"

ผอ.ร.ร.รุ่งอรุณ กล่าวว่าปัญหาของการศึกษาไทยที่เป็นอยู่
คือระบบ การเรียนการสอนที่แยกเนื้อหาสาระออกจากการปฏิบ
ัติในชีวิตจริง ทำให้เด็กรู้สึกว่าอึดอัดและเป็นภาระกับการไปโรงเรียน เป็นเรื่องฝืน ใจ
เรียนแค่ให้จบๆ ไป ไม่ได้มุ่งมั่นว่าจะได้ความรู้ให้เกิดประโยชน์ อะไรขอ
แค่สอบได้ก็พอ


"เห็นได้ชัดว่าระบบการเรียนในโรงเรียนที่เป็นอยู่มันทำลายศักยภาพ
หรือภาวะการเรียนรู้ของเด็กในทุกระดับชั้น ระดับประถมอาจจะดีหน่อย
เพราะเป็นเนื้อหาพื้นฐาน แต่พอเริ่มขึ้นชั้นมัธยมเด็กส่วนใหญ่จะรู้สึกว่า
สิ่งที่เรียนมันห่างจากตัวเขาไปทุกที ตรงนี้จึงเป็นที่มาของร.ร.รุ่งอรุณ ที่
จะพลิกปัญหาที่เกิดขึ้น โดยให้เด็กเข้าใจว่าเขาเรียนวิชานั้นๆ ไปทำไม
และ ความรู้เหล่านั้นนำไปปฏิบัติในชีวิตจริง ของเขาได้ยังไง

"โดยหลักการของร.ร.รุ่งอรุณ คือเด็กต้องเรียนรู้ด้วยความคิดความ
อ่านของเขาเอง ด้วยความเป็นมนุษย์ที่เต็มเปี่ยมของเขา คือ มนุษย์ทุก
คนมีความคิดความอ่านของตัวเอง ซึ่งถ้าเป็น แบบนี้เด็กจะเก่งทุกคน
แต่ ที่เป็นอยู่เด็กจะเก่งน้อยลงๆ เมื่อเข้าโรงเรียน เพราะโรงเรียนทำลาย
ความคิด ทำลาย อะไรต่างๆ ให้หยุดชะงักหมด คิดอะไรก็ไม่เชื่อมโยง แยก
ออกจากกันหมดเลย"

วิธีการของ ร.ร.รุ่งอรุณ เริ่มต้นจากการปรับพื้นฐานความคิดของครู
ก่อน เพราะถือว่าครูมีหน้าที่บอกและชี้นำ จึงควรตระหนักรู้ว่าสาระต่างๆ
ที่ จะสอนให้กับเด็กนั้นเพื่ออะไร ความรู้นั้นทำให้ชีวิตของเด็กดีขึ้น
อย่างไรและถ้าไม่เรียนจะเสียหายหรือไม่

"การหาความรู้ไม่ใช่เรื่องยากเย็น จะเปิดหนังสือสักกี่เล่มก็มี แต่มัน
อยู่ที่ว่าครูตระหนักในความรู้นั้นหรือเปล่า และพร้อมที่จะบอกกล่าวกับ
เด็กไหม แล้วก็มาถึงคำถามที่สองตามมาคือ คุณ ไม่ได้สอนวิชานี้ให้จบๆ
ไปนะ แต่คุณ ต้องสอนให้เขารู้สิ่งนี้ด้วยใจของเขาเอง ด้วยความเต็มอก
เต็มใจอยากที่จะรู้ นี่เป็น 2 คำถามหลักๆ ที่เราต้องย้ำกับครูก่อนที่จะ
เป็นครูที่นี่ได้"

นางประภาภัทร กล่าวต่อว่า เช่น เดียวกันกับการปฏิรูปการศึกษา
ที่กระทรวงศึกษาธิการกำลังส่งเสริมให้กับโรงเรียนต่างๆ นั้น ก็ควรจะ
เริ่มต้น จากการทำความเข้าใจในจุดมุ่งหมายที่แท้จริงของการศึกษาก่อน
ส่วนหลักการหรือวิธีการต่างๆ นั้นควรเป็นเรื่องรอง

"การปฏิรูปการศึกษาที่ทำกันอยู่ เขาไปเน้นที่เทคนิควิธี ซึ่งมันมีอยู่
ร้อย สีพันอย่างทั่วโลก แต่การจะเอามาใช้เมื่อไหร่อย่างไรกับใครที่ไหน
โรงเรียน หรือผู้บริหารเขารู้หรือเปล่าว่าจุดมุ่งหมายที่จะทำนั้นคืออะไร
ถ้าหากว่าการ ปฏิรูปไม่ได้เอาจริงเอาจัง ไม่ได้เริ่มต้น จากจุดนี้ มันก็
แทบจะไม่มีประโยชน์อะไรเลย เพราะว่าจุดตั้งต้นคือการทำ เหตุใหม่มัน
ไม่เกิด" ผอ.ร.ร.รุ่งอรุณ กล่าวทิ้งท้าย
โดยคุณ : ประภาภัทร นิยม

คุณภาพของครูสู่คุณภาพการเรียนรู้ : ข้อคิดจากการตรวจสอบการฝึกหัดครูของประเทศนิวซีแลนด์

การศึกษาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์

จากการประชุมการศึกษา วิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ระหว่างชาติ ครั้งที่ 3 (TIMSS) ชี้ให้เห็นว่า "ประสิทธิภาพในการสอนคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ขึ้นอยู่กับความรู้วิชาการที่ครูมีอยู่ และได้รับการฝึกมาอย่างดีในการส่งเสริมการเรียนรู้ของนักเรียนให้ถึงระดับ สูงสุด ครูต้องมีทัศนคติเชิงบวกต่อวิชาและนักเรียนมีเวลาเพียงพอที่จะเรียนรู้"


การ ศึกษาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์นานาชาติ ครั้งที่ 3 (TIMSS) พบว่า การที่ครูขาดความรู้คณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ทำให้ผลการเรียนของนักเรียนในประเทศนิวซีแลนด์ตกต่ำ ในการสอบครั้งนั้น โปรแกรมการฝึกหัดครูปัจจุบันให้การศึกษาในวิชาเหล่านี้น้อยมาก คือ เกินเลยกว่าหลักสูตรที่ครูสอนเพียงเล็กน้อย งานวิจัยอื่นๆ ชี้ให้เห็นถึงความเกี่ยวโยงอย่างชัดแจ้งระหว่างผลสัมฤทธิ์ของนักเรียน ในวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์กับระดับความรู้ในสาขาวิชาเหล่านั้นของครู ผู้สอน การศึกษาวิจัยในสหรัฐอเมริกาเมื่อไม่นานมานี้ ชี้ให้เห็นว่านักเรียนชั้นปีที่ 10 ผู้ซึ่งครูได้รับปริญญาตรีในวิชาคณิตศาสตร์ มีผลการเรียนในวิชาคณิตศาสตร์ดีกว่านักเรียนซึ่งครูได้ปริญญาตรีในสาขาอื่นๆ
หรือไม่ได้ปริญญาตรีเลย

ด้วยเหตุผลดังกล่าวแล้ว รัฐบาลพิจารณาเห็นว่าการปรับปรุงมากมายในวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียน จะขึ้นอยู่กับการปรับปรุงระดับวิชาการของครูในวิชาเหล่านี้ วิชาเหล่านี้จะทำให้ครูเกิดความเข้าใจในหลักการ และก่อให้เกิดความเชื่อมั่นและจะนำไปสู่การเกิดทัศนคติเชิงบวกต่อการสอน คณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์อีกด้วย

คุณสมบัติของครู
กลุ่มประเทศ OECD ได้พัฒนานิยามศัพท์การทำงานของครูที่มีคุณภาพ ซึ่งมี 5 มิติ ต่อไปนี้
1. มีความรู้ในหลักสูตรและเนื้อหาวิชาในหลักสูตรอย่างเพียงพอ
2. มีทักษะด้านวิชาชีพครูและมีความสามารถในการใช้ยุทธวิธีในการสอน และการประเมินผลอย่างหลากหลาย
3. สามารถคิดไตร่ตรองและมีความสามารถที่จะวิเคราะห์ตนเอง ซึ่งเป็นทักษะสำคัญของวิชาชีพครู
4. มีความเห็นอกเห็นใจ และมีความจริงใจในการรับรู้ศักดิ์ศรีของนักเรียน ผู้ปกครอง และเพื่อนร่วมงานในการดำเนินการ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายด้านการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ
5. มีความสามารถในการจัดการ เพราะครูต้องรับภาระ รับผิดชอบในด้านการจัดการหลายๆ ด้าน ทั้งภายในและภายนอกห้องเรียน

การศึกษาของ OECD
สรุปว่า ความจริงใจเป็นบุคลิกภาพที่เด่นที่สุดของครูที่มีคุณภาพสูง และความจริงใจนี้ทำให้ลักษณะอื่นๆ ของคุณภาพครูนั้นเป็นไปได้ ความจริงใจในวิชาชีพเป็นกุญแจสำคัญต่อการปฏิบัติงานที่ประสบผลสำเร็จ
นอกเหนือไปจากความจริงใจแล้ว ความสามารถทางด้านวิชาการอย่างสูง มีความจำเป็นต่อคุณสมบัติของครูด้วย

ดร. สุรศักดิ์ หลาบมาลา
www.rb.ac.th