อันว่าด้วยคอนแทคเลนส์ บิ๊กอาย และแฟชั่นบนดวงตา

สมัยที่ผมยังเด็ก การใส่คอนแทคเลนส์ถือเป็นวิธีหนึ่งในการตกแต่งใบหน้าให้สวยงาม จนมาถึงปัจจุบันที่แว่นสายตามีหลากหลายรูปแบบให้เลือกสรร การใช้คอนแทคเลนส์เพื่อการตกแต่งใบหน้าก็เปลี่ยนไป
ครับ กระแส "สาวแว่นสุดยอด" นั่นแหละ

(Elly Tran Ha สาวแว่น...สุดยอด)

แต่ว่าไม่ช้าไม่นานก็มีความนิยมใหม่เกิดขึ้นก็คือกระแสการใช้คอนแทคเลนส์ที่มีสีสรรต่างๆเพื่อตกแต่งให้ใบหน้าดูสวยขึ้น หรือใช้ชนิดที่ทำให้ตาดำดูใหญ่โตขึ้นเหมือนตัวการ์ตูน จนปัจจุบันมีร้านค้าผุดขึ้นมากมาย


ปัญหาคือ มันปลอดภัยจริงหรือ?

จากการสอบถามหลายๆคนในทวิตเตอร์ พบว่าคนส่วนมากไปซื้อคอนแทคเลนส์จากร้านค้ามาใส่โดยที่ไม่ได้มีข้อมูลที่เพียงพอเกี่ยวกับคอนแทคเลนส์
หลายคนคิดว่าที่ตนปฏิบัติอยู่นั้นปลอดภัยแล้ว ... ซึ่งที่จริงแล้วพอลงลึกๆไปแล้วไม่ใช่เลยครับ
เรามาลองดูกันดีกว่าว่าเราควรทราบอะไรบ้างเกี่ยวกับคอนแทคเลนส์ก่อนที่จะไปเลือกซื้อมาใช้

0. ธรรมชาติของดวงตา
บริเวณที่เราเห็นเป็นตาดำ เป็นส่วนที่เรียกว่ากระจกตาครับ เป็นชั้นเซลล์บางๆที่นูนขึ้นมาเป็นกระเปาะ ภายในมีม่านตา(ส่วนที่หดขยายได้เวลาเจอไฟ) สีของม่านตาส่วนมากเป็นสีดำและแตกต่างกันได้ตามเชื้อชาติ


กระจกตาที่ครอบตาดำอยู่นี้คือส่วนที่คอนแทคเลนส์มาแปะอยู่นั่นเอง
ปกติแล้วเส้นเลือดจะมาเลี้ยงมันได้ที่เฉพาะตรงขอบๆกระจกตา ดังนั้นกระจกตาก็จะได้รับออกซิเจนจากอากาศหน้าดวงตา ... และมีการป้องกันจากเชื้อโรคโดยน้ำตาที่ไหลไปมาข้างหน้าตลอดเวลา

ดังนั้น คอนแทคเลนส์ คือสิ่งแปลกปลอมอย่างหนึ่งที่มาแปะที่กระจกตา ไม่ว่าจะดีแค่ไหนก็จะทำให้เกิดภาวะกระจกตาขาดออกซิเจน และทำให้น้ำตาที่มาหล่อเซลล์ลดลง
โอกาสเกิดผลข้างเคียงจะเพิ่มขึ้นไปอีกถ้าดูแลและใช้ผิดวิธี เลือกชนิดไม่เหมาะสม หรือสินค้าไม่ได้มาตรฐานครับ

1. ชนิดของคอนแทคเลนส์กับเหตุผลในการใส่

เหตุผลในการใส่นั้นแน่นอนว่า ทุกคนต้องการใส่เพื่อให้ใบหน้าดูดีขึ้น ...
ปัญหาคือใบหน้าดูดีขึ้นนั้นคือการทดแทนแว่นสายตาครับ ... สำหรับการใช้ในคนที่ไม่มีปัญหาทางสายตาแต่ต้องการตกแต่งตาดำให้ดูเปลี่ยนไป เหล่านี้ *ไม่แนะนำครับ* เพราะว่าไม่คุ้มค่ากันกับผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นได้

ชนิดของคอนแทคเลนส์ที่พอแบ่งได้ก็คือ
- กลุ่มใช้เพื่อทดแทนการใส่แว่นสายตา
พวกนี้เป็นกลุ่มที่ทำให้คนสายตาสั้นยาวใส่กันแทนการใส่แว่นตา ลักษณะจะใสไม่มีสีครับ ส่วนมากแบ่งต่อกันลงไปเป็นชนิดย่อยๆตามเวลา
ก. ชนิดรายปี พวกนี้คือกลุ่มที่ใช้กันมาตั้งแต่อดีตครับ มักจะแข็งกว่าแบบอื่น
ช. ชนิดรายเดือน
ค. ชนิดราย1-2สัปดาห์
ง. ชนิดรายวัน ใช้แล้วทิ้งเลยกันทีเดียว
นอกจากชนิดที่เป็นรายวันใช้แล้วทิ้ง ตัวอื่นๆต้องมีการทำความสะอาดที่ถูกต้องด้วยน้ำยาที่ถูกต้องครับ

- กลุ่มใส่เพื่อเปลี่ยนรูปร่างลักษณะของตาดำ
กลุ่มนี้มีหลายแบบ มีทั้งพวกที่เป็นสีสรรลวดลายต่างๆ และพวกที่เป็นBigEye (ไม่ว่าจะเป็นแบบเลนส์ปกติหรือเลนส์แบบPlano)

ไม่ว่าจะเป็นแบบใดทั้งสองพวกนี้คุณสมบัติที่สำคัญตัวหนึ่งคือออกซิเจนต้องซึมผ่านได้ดี ซึ่งโดยปกติแล้วกลุ่มที่เป็นเลนส์แบบชนิดรายปี หรือในกลุ่มเลนส์สีสรรต่างๆจะมีความแข็งมากกว่า ออกซิเจนมักผ่านได้น้อยกว่า


2. การเลือกซื้อ คนขาย และข้อมูลที่ต้องรู้ก่อนซื้อมาใช้
สิ่งหนึ่งที่คนเข้าใจผิดก็คือ แค่รู้ว่าสายตาเราสั้นยาวแค่ไหนก็เลือกซื้อได้ทันที
แต่สิ่งหนึ่งที่คนหลายๆคนไม่ทราบก็คือ การเลือกคอนแทคเลนส์มีอีกข้อมูลที่สำคัญคือ ค่า BC ครับ
ค่า BC หรือ Base Curve Radius คือค่าความโค้งของคอนแทคเลนส์ด้านที่สัมผัสกับกระจกตาของเราครับ
ค่า BC ที่น้อยเกินไปก็จะคับเกินไป ทำให้คอนแทคเลนส์ฟิตกับกระจกตาเกิน ใส่ไม่สบาย เกิดแผลที่กระจกตาได้ง่าย
ค่า BC ที่มากเกินไปก็จะหลวมเกินไป ทำให้เกิดการเลื่อนจากตำแหน่งได้ง่าย

การเลือกซื้อ สิ่งที่ควรทำคือ รู้ค่าสายตาว่าสั้นยาวเอียงเท่าใด รู้ค่าBC จากนั้นค่อยเลือกชนิดของคอนแทคเลนส์หรือยี่ห้อที่ต้องการ (ถ้าร้านนั้นไม่มีชนิดที่เหมาะกับเราก็เปลี่ยนร้านไปหาร้านอื่นก่อน)
บางคนบอกว่าคอนแทคเลนส์ที่มีในแต่ละรุ่นไม่ได้มีค่า BC และค่าสายตาครบทุกค่า
บางยี่ห้อมีสายตาสั้นอย่างเดียว บางยี่ห้อมีไม่ถึงสายตาของเรา บางยี่ห้อมีความโค้งให้เลือกแค่ขนาดเดียว
ถ้าเป็นอย่างนั้นต้องตัดใจครับ ถ้ารุ่นนั้นยี่ห้อนั้นไม่มีอันที่เหมาะกับดวงตาของเรา เราก็ต้องไปเลือกรุ่นและยี่ห้ออื่นแทนครับ

บางคนคิดว่าไม่เป็นไร ผิดนิดหน่อยก็ได้ แต่ลองเทียบกับกางเกงในนะครับ
กางเกงในใหญ่ไปก็หลุดตูดต้องดึงบ่อยๆ
กางเกงในใหญ่ไปก็เข้าวิน ขูดริดสีดวงจนเจ็บแปลบ
แล้วนี่คือลูกตาของเรานะครับ มีอันเดียว บอดแล้วบอดเลย

นอกจากนี้คนที่ขายต้องสอนวิธีการใช้ที่ถูกต้องทุกขั้นตอน ตั้งแต่การใส่ การระวังความสะอาด การใช้น้ำยาเพื่อทำความสะอาดเลนส์ (น้ำตาที่ใช้มีหลายชนิด) รวมทั้งการระวังสิ่งผิดปกติที่จะเกิดขึ้น

ปกติแล้วจะแนะนำให้เลือกซื้อโดยคำสั่งจากจักษุแพทย์หรือนักทัศนศาสตร์เท่านั้นครับ (ไม่ควรมาถามคำแนะนำอย่างละเอียดจากหมอแมว เพราะความรู้ระดับหมอแมวเกี่ยวกับการใช้คอนแทคเลนส์มีน้อยครับ)

ร้านไหนที่มีการวัดสายตา อย่าลืมถามหาค่า สายตาสั้นยาวและค่าBC จากเค้าด้วยครับ เพื่อจะได้เอาไว้ใช้เลือกซื้อคอนแทคเลนส์ในภายหลัง
ถ้าคนขายคนไหนไม่ทราบเรื่องค่า BC หรือบอกว่าอันไหนๆก็เหมือนกัน ... ลองหันดูร้านอื่นดูหน่อยแล้วกันครับ

3. การสังเกตความผิดปกติและการรักษา
ผลแทรกซ้อนของคอนแทคเลนส์ที่มีได้ก็เสมอคือเรื่องการติดเชื้อครับ การติดเชื้อที่เกิดขึ้นจะรุนแรงกว่าตาแดงตาอักเสบทั่วไปที่ไม่มีคอนแทคเลนส์ เพราะว่าเชื้อมักจะเกาะอยู่ที่คอนแทคเลนส์และทำให้ภูมิคุ้มกันและยาเข้าไปไม่ถึง นอกจากนี้การติดเชื้่อก็มักจะมีเชื้อที่รุนแรงไม่เจอบ่อย
การติดเชื้ออย่างเบาๆมีตั้งแต่ตาแดง กระจกตาอักเสบ แผลที่กระจกตา ไปจนถึงติดเชื้อเข้าไปในลูกตา ... ซึ่งสองชนิดหลังสามารถทำให้ตาบอดได้เลยทีเดียว
ที่เจอได้ต่อมาก็คือตาแห้งครับ เจอได้บ่อยกรณีใช้คอนแทคเลนส์มานานๆหรือแพ้น้ำยาล้างหรือคอนแทคเลนส์
ผลข้างเคียงทั้งสองอย่างนี้เจอได้มากขึ้นหากว่าใช้ผิดวิธี เช่น ใส่นานเกินวันละ 8 ชั่วโมง ใส่แล้วนอนหลับค้างคืน หรือล้างน้ำยาได้ไม่สะอาดพอ , การใช้คอนแทคเลนส์ที่ไม่เหมาะสม เช่น ออกซิเจนผ่านน้อยไป เลือกขนาดความโค้งไม่เหมาะสม
หากพบว่าใส่แล้วเกิดอาการเคืองตา ควรตรวจสอบว่าคอนแทคเลนส์ที่ใช้มีคุณสมบัติที่เหมาะสมหรือไม่ ควรถอดออกแล้วพักการใช้เปลี่ยนไปใช้แว่นสายตาแทน
หากตาแดง ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจดูว่ามีแผลที่กระจกตาหรือไม่ครับ แผลเหล่านี้ไม่สามารถสังเกตได้ง่ายๆด้วยการมองตาเปล่าครับ

ผลข้างเคียงนี้สามารถพบได้ แม้ว่าจะใช้คอนแทคเลนส์ที่มีคุณภาพดีอย่างถูกต้องและปฏิบัติทุกวิธีอย่างเหมาะสมครับ

แต่ผลข้างเคียงจะเพิ่มขึ้นได้มากหากใช้คอนแทคเลนส์ที่คุณภาพไม่ดีหรือผิดวิธีได้แก่
- พวกคอนแทคเลนส์ที่ไม่ได้มาตรฐาน บางชนิดอาจจะมีสารที่ทำให้เกิดการระคายเคืองต่อตาได้ หลายครั้งพบว่าใส่ๆไปแล้วสีหลุดออกมาติดลูกตาเลยก็มีครับ
- พวกคอนแทคเลนส์กลุ่มประดับ หลายตัวเป็นชนิดแข็งกว่าปกติ พวกนี้บาดระคายเคืองง่าย ออกซิเจนผ่านน้อย โอกาสเกิดการติดเชื้อสูงกว่าปกติอยู่แล้วครับ
- ในกลุ่มที่มีสีสรรแปลกๆ ต้องระวังเรื่องความร้อนไว้ด้วย เนื่องจากมีรายงานว่าถ้าหากใส่แล้วไปเจอความร้อน สีที่ปกติไม่หลุดออกมาก็สามารถหลุดออกมาได้ครับ ดังเช่นภาพข้างล่างจากวารสารการแพทย์ในเกาหลี

(เลนส์ไม่ละลาย แต่สีละลาย)



ดวงตาของเรามีความสำคัญมากครับ คอนแทคเลนส์ถือเป็นเครื่องมือที่ต้องสัมผัสกับลูกตาของเราตลอดเวลา การเลือกจึงต้องเลือกในสิ่งที่ดีที่สุดกับเรา ไม่ว่าสิ่งของ ร้าน หรือผู้ที่ให้การดูแลในการเลือกซื้อ
ต้องเลือกให้ดีครับ

...
สุดท้ายฝากไว้อีกเรื่องครับ
ประเทศที่มีงานวิจัยรายงานผลข้างเคียงของการใส่พวกคอนแทคเลนส์แฟชั่นมากมาย คือ เกาหลีครับ
จ้าวแห่ง BigEye ประเทศต้นทางของคอนแทคเลนส์แฟชั่นที่ไทยเราใช้ๆกันนี่แหละครับ



ติดตามหมอแมวได้ทางทวิตเตอร์ http://www.twitter.com/mor_maew