เฉพาะการให้ความรู้ในทางปริยัติ ระบบการศึกษาที่เป็นอยู่ก็ไม่ค่อยมีคุณภาพอยู่แล้ว ยิ่งการฝึกฝนในทางจิตใจหรือการปฏิบัติ ก็ยิ่งแล้วใหญ่ คือแทบไม่มีเลย โดยเฉพาะเรื่องสมาธิภาวนาสำคัญมาก ไม่งั้นพระก็จะสู้บริโภคนิยมไม่ได้
ในสังคมปัจจุบันแม้พระจะมีศีลมีวินัย แต่ก็ยังมีโอกาสที่จะหลงติดในการบริโภค วินัยเป็นเรื่องของกายวาจา จะต้องมีการฝึกใจเพิ่มด้วย ศีลหรือวินัยเป็นกำแพงป้องกันบริโภคนิยมเบื้องต้น แต่แค่นั้นไม่พอ จะสร้างกำแพงอีกชั้นหนึ่งที่ใจ ก็คือต้องทำสมาธิภาวนา ประการแรกก็เพื่อให้ท่านมีสติ รู้เท่าทันกิเลสภายใน ประการที่สองก็เพื่อ ให้เกิดปัญญา พระต้องมีปัญญาที่จะเห็นโทษของบริโภคนิยม เห็นโทษของสิ่งเสพหรือกามสุข เห็นว่าสิ่งเหล่านี้ให้ความสุขได้เพียงชั่วคราว ไม่สามารถให้ความสุขที่ยั่งยืนได้ มันไม่ใช่สรณะอันเกษม ประการที่สาม ซึ่งช่วยได้มากก็คือ เพื่อให้เกิดสมาธิ เพราะสมาธิทำให้เกิดความสงบเย็นในใจ เป็นความสุขที่ประเสริฐกว่ากามสุขหรือสุขจากสิ่งเสพสิ่งบริโภค
คนเราล้วนต้องการความสุข ถ้าไม่สามารถเข้าถึงความสุขทางใจหรือความสุขที่เป็นความสงบได้ ก็ต้องไปหยิบฉวยหรือแสวงหาความสุขอย่างอื่นมาแทน แล้วความสุขที่หยิบหาได้ง่าย คือความสุขทางวัตถุ หรือกามสุข เช่น หนัง เพลง อาหาร เซ็กส์นี่คือความสุขทางกาม แต่ถ้าเข้าถึงความสุขที่ประเสริฐ คือความสุขจากสมาธิภาวนา ความสุขจากใจที่สงบเย็นความรู้สึกโหยหากามสุขก็จะน้อยลง สิ่งเหล่านี้เป็นกำแพงที่ช่วยป้องกันจิตใจไม่ให้บริโภคนิยมหรือกามสุขครอบงำ ทำให้เราไม่ว่าพระหรือฆราวาสสามารถ หันหลังให้กับบริโภคนิยมได้ เรื่องแบบนี้ไม่ใช่คิดเอา มันต้องสัมผัสด้วยตนเองจากการปฏับัติ แม้จะมีคนบอกว่าดีๆๆๆ ถ้าเราไม่สัมผัสเอง ใจก็ไม่คล้อยตาม ก็ยังโหยกามสุขอยู่นั่นเอง
การปฏิบัติกรรมฐานไม่เพียงทำให้พระอยู่ท่ามกลางบริโภคนิยมอย่างมีความสุขเท่านั้น แต่ยังสามารถสอนญาติโยมได้ว่ามีอะไรที่ดีกว่ากามสุข มีสิ่งที่ประเสริฐกว่าความร่ำรวยหรือความฟุ้งเฟ้อ ชาวบ้านเห็นหลวงพ่อหลวงตาท่านอยู่อย่างง่ายๆ ทั้งที่ท่านมีโอกาสสร้างกุฏิหลังใหญ่ สามารถมีรถราคาแพงๆ ได้แต่ท่านไม่เอา ไม่ใช่เพราะว่าท่านไม่มีปัญญา แต่ท่านไม่เห็นประโยชน์ของมัน เมื่อโยมเห็นอย่างนี้ ก็มีแบบอย่าง เกิดแรงบันดาลใจที่จะใช้ชีวิตอย่างท่าน หรืออย่างน้อยก็ทำให้เกิดการตั้งคำถามกับบริโภคนิยม และเกิดภูมิต้านทานในจิตใจ
อาตมาคิดว่าสิ่งที่พุทธศาสนาจะช่วยโลกยุคปัจจุบันได้ คือการทำให้คนมีภูมิต้านทานต่อบริโภคนิยม หรือเห็นว่ามีทางเลือกที่ดีกว่าประเสริฐกว่าชีวิตที่เต็มไปด้วยสิ่งเสพสิ่งบริโภค
พระไพศาล วิสาโล
http://www.visalo.org/article/secret255609.htm
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น