? โลกธรรม 8 ?
( ธรรมดาของโลก, เรื่องของโลก, ความเป็นไปตามคติธรรมดาซึ่งหมุนเวียนมาหาสัตวโลก และสัตวโลกก็หมุนเวียนตามมันไป — Loka-dhamma: wordly conditions; wordly vicissitudes)
1. ลาภ (ได้ลาภ, มีลาภ — L?bha: gain)
2. อลาภ (เสื่อมลาภ, สูญเสี...ย — Al?bha: loss)
3. ยส (ได้ยศ, มียศ — Yasa: fame; rank; dignity)
4. อยส (เสื่อมยศ — Ayasa: obscurity)
5. นินทา (ติเตียน — Nind?: blame)
6. ปสังสา (สรรเสริญ — Pasa s?: praise)
7. สุข (ความสุข — Sukha: happiness)
8. ทุกข์ (ความทุกข์ — Dukkha: pain)
โดยสรุปเป็น 2 คือ ข้อ 1, 3, 6, 7 เป็น อิฏฐารมณ์ คือ ส่วนที่น่าปรารถนา;
ข้อที่เหลือเป็น อนิฏฐารมณ์ คือ ส่วนที่ไม่น่าปรารถนา
โลกธรรมเหล่า่ นี้ ย่อมเกิดขึ้นทั้งแก่ปุถุชนผู้มิได้เ้รียนรู้ และแก่อริยสาวกผู้ไ้ด้เ้รียนรู้ ต่า่งกันแต่ว่า่ คนพวกแรกย่อมไม่รู้เ้ห็นเขัา้ใจตามความเป็นจริง
ลุ่มหลง ยินดียินร้า้ย ปล่อยให้โ้ลกธรรมเขา้ ครอบงำ ย่ำยีจิต ฟูยุบเรื่อยไป ไม่พ้นจากทุกข์ มีโสกะปริเทวะ เป็นต้น.
ส่วนอริยสาวกผู้ไ้ด้เ้รียนรู้พิจารณาเห็นตามเป็นจริง ว่าสิ่งเหล่านี้อย่างใดก็ตามที่เกิดขึ้นแก่ตน ล้วนไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนเป็นธรรมดา
ไม่หลงใหลมัวเมาเคลิ้มไปตามอิฏฐารมณ์ ไม่ขุ่นมัวหม่นหมองคลุ้มคลั่งไปในเพราะอนิฏฐารมณ์ มีสติดำรงอยู่ เป็นผู้ปราศจากทุกข์ มีโสกะปริเทวะ เป็นต้น
A.IV.157.
องฺ.อฏฺฐก.23/96/159
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น