ทำนองแต่ง - ใช้ร่ายสุภาพสลับกับโคลงสี่สุภาพ มีลักษณะเป็นลิลิต
เรื่องย่อ - เริ่มต้นนมัสการสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แล้วดำเนินเรื่องตามนิทานเวตาลว่า ท้าววิกรมาทิตย์ เสด็จประพาสป่า จับได้ตัวเวตาลมาเป็นพาหนะ เวตาลทูลขอเล่านิทานถวาย ถ้าทรงตอบปัญหาได้จะยอมเป็นข้าตลอดชีวิต ถ้าทรงตอบไม่ได้จะขอพระเศียร เวตาลนำนิทานเรื่อง เพชรมงกุฎ มาเล่าว่า ครั้งหนึ่ง ท้าวรัตนนฤเบศร แห่งเมืองศรีบุรี มเหสีทรงพระนามว่า ประภาพักตร์ มีพระโอรสทรงพระนามว่า เพชรมงกุฎ ซึ่งทรงมีพระสิริรูปงดงามมาก เมื่อมีพระชมมายุ ๑๖ พรรษา เสด็จพระพาสป่าทรงติดตามกวางเผือกไปกับ พุฒศรี พระพี่เลี้ยง พวกรี้พลตามเสด็จไม่ทัน พระเพชรมงกุฎและพุฒศรีหลงทางอยู่กลางป่า เดินทางต่อไปจนถึงเมืองกรรณบุรี ได้ทอดพระเนตรนางประทุมวดี พระราชธิดา พระเจ้ากรุงกรรณ เจ้าหญิงทรงทำปริศนาเป็นนัยให้ทราบว่า พระนางเป็นใคร และแสดงความพอพระทัยพระเพชรมงกุฎด้วย เจ้าชายทรงแต่งองค์อย่างกษัตริย์ลอบเข้าไปหาเจ้าหญิงทางบัญชร แล้วออกอุบายให้พระเจ้ากรุงกรรณขับไล่พระราชธิดาออกจากเมือง เจ้าชายและพุฒศรีได้โอกาสจึงรับนางกลับไปบ้านเมือง พระเจ้ากรุงกรรณทรงทราบว่าถูกอุบาย ก็ทรงเสียพระทัยเสด็จสวรรคต
เรื่องจบลงตอนท้าววิกรมาทิตย์ ทรงตอบปัญหาเวตาลได้ว่า บุคคลในเรื่องที่ต้องรับบาป คือ พระเจ้ากรุงกรรณเอง เวตาลจึงยอมรับเป็นข้ารับใช้ต่อไป
ข้อคิดเห็น - ลิลิตเพชรมงกุฎ ถึงแม้จะไม่จัดอยู่มาตรฐานเดียวกับลิลิตพระลอ ยวนพ่าย และตะเลงพ่ายก็จริง แต่เป็นกวีนิพนธ์ที่มีความงดงามไม่น้อย ใช้ถ้อยคำสำนวนนิ่มนวลเรียบราบ เลียนท่วงทำนองลิลิตพระลอได้อย่างใกล้เคียง แต่บางแห่งมีลักษณะพิเศษของตนเอง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น