Dyeing of Saa Fiber with Indigo
ชลธิชา เตียวไพรัช (Chonticha Tiwpirat)*
อนันต์เสวก เห่วซึ่งเจริญ (Anunsawake Haewsungcharern)**
บทคัดย่อ
ในงานวิจัยนี้ได้ศึกษาการย้อมสีเส้นใยสาด้วยครามที่มีในท้องถิ่น 4 ตัวอย่าง เป็นครามทางการค้า 2 ตัวอย่าง และครามหมัก 2 ตัวอย่าง ใช้โซเดียมไดไธโอไนต์เป็นตัวรีดิวซ์ ทำการย้อมสีเส้นใยสาด้วยน้ำย้อมที่ภาวะต่างๆ ได้แก่ อุณหภูมิ เวลา และภาวะความเป็นกรด-เบส ของครามในน้ำย้อม นำเส้นใยสาที่ผ่านการย้อมสีไปทำการขึ้นรูปเป็นกระดาษสาโดยวิธีการแตะเยื่อ วัดสีโดยระบบ CIELAB และวัดความเข้มสีในเทอม K/S ทดสอบความคงทนของสีต่อแสงและความคงทนของสีต่อการขัดถูตามวิธีมาตรฐาน
ผลการทดลองพบว่าเส้นใยสาติดสีน้อยลงเมื่ออุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้น การเพิ่มเวลาการย้อมทำให้สีมืดมากขึ้น สีที่ได้ขึ้นอยู่กับแหล่งคราม สีที่ได้มีความคงทนของสีต่อแสงอยู่ในระดับผ้าขนสัตว์มาตรฐาน 4 ถึง 5 ความคงทนของสีต่อการขัดถูแบบแห้งของกระดาษสาที่ย้อมได้อยู่ในระดับสเกลเทา 3 ถึง 4/5 ภาวะที่เหมาะสมสำหรับการย้อมคราม คือ ความเข้มข้นไม่เกิน 3%น้ำหนักเส้นใยสา อุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส เวลา 30 นาที และค่าความเป็นกรด-เบส 11.9
ABSTRACT
In this research the dyeing of Saa fiber with indigo was studied. Four locally available indigo samples, 2 commercial and 2 fermented, were investigated. Sodium dithionite was used as reducing agent. The dyeing conditions were temperature, time and pH. Paper was made from dyed Saa pulp by molding technique. Dyed Saa paper was subjected to color measurement using CIELAB system and depth of shade (K/S) value. Dyed Saa paper was also tested for dye fastness to light and rubbing by using standard method.
It was found that dye uptake of Saa fiber decreased with increasing dyeing temperature and the color became darker with increasing dyeing time. The obtained color depended on the nature of indigo. The dye fastness to light was rated in the range of 4 to 5 of blue wool scale and dry rubbing fastness ranged from 3 to 4/5 of grey scale. The optimum dyeing condition was as followed; dye concentration less than 3%o.w.f., dyeing at the temperature of 30°C for 30 minutes, and pH of 11.9.
คำสำคัญ : คราม เส้นใยสา ความคงทนของสี
Key words : Indigo, Saa fiber, Color fastness
* นักศึกษาระดับปริญญาโท ภาควิชาเคมีอุตสาหกรรม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ 50200
** ภาควิชาเคมีอุตสาหกรรม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ 50200
จากการประชุมทางวิชาการ เสนอผลงานวิจัย ระดับบัณฑิตศึกษา ครั้งที่ 9
วันศุกร์ที่ 19 มกราคม 2550 ณ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
The 9th Symposium on Graduate Research, KKU.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น